Ngày tốt nghiệp, cậu học sinh lanh lẹ Trương Thái Sơn được tuyên dương học sinh giỏi và được phân công về phân xưởng cơ điện, Nhà máy điện Chợ Quán, làm việc trực tiếp với các thiết bị của tổ cao thế, tổ quấn dây máy biến thế, chuyên sửa chữa động cơ, máy phát điện, máy biến thế. Ngày đi làm, tối anh học thêm các lớp kỹ thuật sửa chữa của Hội trí thức yêu nước.

Nhờ những năm tháng làm việc ở đây, anh tích lũy được nhiều kỹ năng và kinh nghiệm hữu ích cho quá trình tìm các giải pháp, sáng kiến sau này như kỹ thuật gò hàn, mộc, nguội, rèn, gia công chi tiết máy. 

Sáng kiến đầu tiên của anh ra đời năm 2006 - sau 5 năm chuyển về Công ty điện lực Chợ Lớn. Pin của kềm ép thủy lực sau 4 - 5 năm sử dụng sẽ bị chai, gây khó khăn cho việc đấu nối dây. Nhờ hiểu về điện tử, anh nghĩ ra cách thay pin ép điện cầm tay bằng mạch bảo vệ chống ngược cực khi dùng làm nguồn cho kềm ép pin, kết hợp với ắcquy khô. Điều đặc biệt là pin mới sử dụng cho kềm thủy lực chỉ ép 10-15 tấn/lần, nhưng nếu dùng ắcquy khô, kềm có thể ép được 60 - 80 tấn/lần.

Từ đó, mỗi năm ông đều đặn cho ra đời 1 - 2 sáng kiến, rồi tăng thành 3 - 4 sáng kiến. Cho đến 2016, ông đã sở hữu lên đến 26 sáng kiến. Cái được áp dụng trên toàn tổng công ty, cái áp dụng ở Công ty điện lực Chợ Lớn. Mỗi sáng kiến làm lợi cho ngành điện ít thì 10 triệu, 30 triệu đồng, nhiều thì 500 triệu đồng. Nhiều khi đi họp, thấy giải pháp của mình được lãnh đạo khen, các đội nhóm khác gọi điện hỏi là ông hướng dẫn, ông không giấu gì cả. Quan niệm của ông cho rằng những người trẻ có giỏi hay không một phần nhờ học từ người khác. Ai có vướng mắc trong công việc ông đều nghiên cứu rồi nhiệt tình hướng dẫn. Nếu không biết, ông đi tìm hiểu, hỏi han khắp nơi để về chỉ lại cho mọi người. Chia sẻ tình yêu với công việc, ông nói vì là con nhà lao động nên quý việc. Làm được cái gì, ông đều dốc sức dốc lòng, chưa khi nào nghĩ phải có điều kiện này kia. Với sáng kiến làm sao kết hợp lưỡi cưa để cắt tỉa các nhánh cây gần lưới trung thế, theo ông đó phải sáng kiến gì to tát, chỉ cần tinh ý chút là nghĩ ra. Tuy nhiên, lợi ích của nó với các công nhân ngành điện lại không nhỏ. Bởi lẽ cây xanh mọc chạm vào đường dây trung thế, cọ sát lâu ngày rất dễ gây rò điện. Bộ sào cưa ra đời giúp dễ dàng khai quang nhánh cây gần đường dây.

Với những sáng kiến cải tiến trang thiết bị vật tư phục vụ sản xuất kinh doanh cho đơn vị, Trương Thái Sơn là người có nhiều khả năng điều khiển các thiết bị chuyên ngành, biến chúng từ những thiết bị hư hỏng hoặc có nhiều hạn chế, gây khó khăn trong quá trình thi công trở thành các thiết bị phục vụ tốt nhất cho công tác của mình.

Là người thợ lắp máy có trên 30 năm đi làm thủy điện, ông đã được giao những nhiệm vụ quan trọng từ nhóm trưởng, tổ trưởng và là Đội trưởng tại dự án thủy điện Sơn La và  dự án Thuỷ điện Lai Châu. Các sáng kiến tại dự án Thủy điện Lai Châu. Điển hình là biện pháp chống cong vênh khi hàn các tấm thép ốp đập tràn xả sâu công trình thủy điện Lai Châu với các đường gân tăng cứng, khi hàn thường bị cong vênh, với đề xuất cho chế tạo các tấm dưỡng hình cong định vị vào mặt sàn, sau đó ép tấm thép ốp lên tạo hình cong trước. Khi hàn xong để nguội, tháo ra thì các tấm thép ốp sẽ thẳng đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. 

 

Với biện pháp cắt giằng ống áp lực để sơn dặm vá trước khi đổ bê tông chèn. Khi thấy tiến độ của công trình là phát điện tổ máy 1 vào cuối năm 2015. Muốn vậy phải tích nước lòng hồ từ tháng 06 năm 2015. Nếu chờ đổ bê tông ống áp lực như biện pháp thì không kịp thời gian tích nước; vì vậy ông đề xuất bổ sung biện pháp với Ban lãnh đạo và Viện thiết kế Narime để tính toán cường độ chịu lực nén khi đổ bê tông của đường ống áp lực, đề xuất được tính toán khả thi nên tiến độ hoàn thành đủ điều kiện tích nước phát điện Tổ máy 1 sớm hơn 1 năm so với dự kiến.

  

Với công đoạn sấy Rotor: đã đề xuất tăng nhiệt độ sấy để giảm thời gian sấy, vì vậy đã lắp thêm 32 ten sấy xuống dưới cho nhiệt độ bốc lên. Sáng kiến thành công, giảm thời gian sấy từ 05 ngày xuống 01 ngày.

 

Với biện pháp lắp đặt tuabin: đã đề xuất biện pháp căn chỉnh Secvomotor tuabin và hàn mã chặn vai cánh hướng, hàn chốt vành điều khiển cánh hướng bằng máy nâng kích phanh thủy lực khi chưa có hệ thống điều tốc (ở thủy điện Sơn La để làm được việc này phải chờ khi thi công xong hệ thống điều tốc mới làm được) rút thời gian thi công 1 tháng giúp đẩy nhanh tiến độ phát điện tổ máy 2 trước 10 ngày và tổ máy 3 trước 22 ngày so với tiến độ 2016 được duyệt.

Với biện pháp thi công lắp đặt hệ thống điều tốc: đã đề xuất chạy thử hệ thống điều tốc tổ máy 3 trước khi đấu nối với Secvomotor (ở Sơn La và tổ máy 1 &2 Lai Châu thử nghiệm sau khi đầu nối secvomotor) nhằm giúp phát hiện và xử lý kịp thời một số khiếm khuyết của thiết bị giúp rút ngắn thời gian thử khô hệ thống điều tốc tổ máy 3 nhanh hơn tổ máy 1 và 2 10 ngày.

 

 

Luôn đau đáu với nghề, người công nhân cả đời vì công việc này còn có mong muốn tạo một hệ thống quạt lắp trên mái tôn, tận dụng năng lượng mặt trời để hút hơi nóng trong nhà ra ngoài. Bởi với ông dân lao động ở nhà cấp 4 cực lắm, trưa nắng nóng không làm sao chịu được. Khi nào pin mặt trời rẻ, ông sẽ tạo một hệ thống làm mát phòng chạy bằng năng lượng mặt trời. Đây sẽ là sáng kiến dành cho cộng đồng chứ không phải ngành điện.

Với những thành tích đã đạt được, anh Trương Thái Sơn đã nhận được đạt Giải thưởng Tôn Đức Thắng lần thứ 14, năm 2014; Bằng khen và Huy hiệu Lao động sáng tạo của Tổng Liên đoàn lao động, năm 2011; Bằng khen của UBND TP.HCM “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh” 2014…và nhiều danh hiệu cao quý khác. Năm 2016, anh vinh dự được Đảng và nhà nước tặng thưởng Huân chương lao động hạng Ba.

 Ngọc Anh