Ngày 19-9, Ban chỉ đạo (BCĐ) Xây dựng nông thôn mới (NTM) đã tổ chức hội nghị đánh giá tiến độ, kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM và nhiệm vụ trong thời gian tới.
Đồng chí Mai Văn Ninh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh, kết luận hội nghị.
Báo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) - Cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo chương trình xây dựng NTM về tình hình triển khai chương trình xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, cho thấy: Tỉnh đã chủ động sớm phê duyệt đề án, ban hành hướng dẫn quy hoạch NTM “ba trong một”, quy trình đánh giá xã đạt tiêu chí NTM. Đặc biệt, tỉnh đã đi trước một bước trong tổ chức tập huấn. Các huyện, xã huy động khá tốt các nguồn lực, trong đó có sự đóng góp đáng kể công sức, tiền của của cộng đồng dân cư nông thôn trong xây dựng NTM. Ở 11 xã điểm xây dựng NTM của tỉnh đã có những điểm sáng trong tổ chức, chỉ đạo và có một số kết quả bước đầu. Cụ thể: Đã có 26 huyện, thị xã trong tỉnh thành lập BCĐ chương trình xây dựng NTM; hầu hết các huyện đã ban hành chỉ thị hoặc nghị quyết triển khai thực hiện chương trình, đưa chương trình xây dựng NTM là một trong những nhiệm vụ trọng tâm để chỉ đạo thực hiện trong nhiệm kỳ 2010 – 2015. Đối với cấp xã, đã có 562/579 xã thành lập BCĐ và một số xã đã thành lập ban quản lý và ban phát triển thôn để tổ chức thực hiện chương trình. Công tác tuyên truyền, vận động thực hiện chương trình xây dựng NTM được triển khai toàn diện.
Về kết quả khảo sát, đánh giá thực trạng nông thôn theo 19 tiêu chí của Bộ tiêu chí quốc gia về NTM, đến nay đã có 18 huyện, thị xã có báo cáo kết quả công nhận tiêu chí; trong đó các tiêu chí: Hoàn thành phổ cập giáo dục THCS; tỷ lệ hộ gia đình sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh; hệ thống chính trị; tỷ lệ người tham gia các hình thức bảo hiểm y tế vượt xa so với yêu cầu. Có một số tiêu chí cơ bản đã đạt hoặc gần đạt, như tiêu chí về hộ sử dụng điện đạt 97% so với yêu cầu là 98%; số lượng điểm bưu chính viễn thông ở trung tâm xã đạt 100%. Tuy nhiên, các tiêu chí về giao thông, thủy lợi, cơ sở vật chất, văn hóa, thu nhập, hộ nghèo đa số các xã đạt thấp hoặc chưa đạt như: Toàn tỉnh chưa có xã nào đạt từ 15 tiêu chí trở lên; số xã đạt từ 12 đến 14 tiêu chí chỉ có 7 xã, bằng 1,21% tổng số xã, trong khi số xã đạt dưới 5 tiêu chí có 323 xã, chiếm tới 55,79%.
Về tình hình triển khai thực hiện quy hoạch xây dựng NTM, đã có 11 xã điểm xây dựng NTM của tỉnh và 42/102 xã thuộc huyện nghèo theo Nghị quyết 30a được hỗ trợ kinh phí quy hoạch năm 2010 thực hiện cả 3 quy hoạch, 526 xã còn lại được hỗ trợ kinh phí năm 2011 thực hiện chung một quy hoạch theo hướng dẫn tại Quyết định 1457 của UBND tỉnh, trong đó có 518/526 xã ký hợp đồng với đơn vị tư vấn, chỉ còn lại 8 xã thuộc 3 huyện chưa ký hợp đồng với tư vấn.
Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo của Sở NN&PTNT cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế, bất cập, đồng thời đưa ra một số nhiệm vụ và giải pháp trọng tâm trong thời gian tới.
Tại hội nghị, đồng chí Nguyễn Đức Quyền, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh và các đồng chí thành viên BCĐ đã đóng góp ý kiến, chỉ rõ một số hạn chế trong triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM trong thời gian qua, đồng thời đề xuất một số nội dung quan trọng trong chỉ đạo thực hiện chương trình xây dựng NTM, như: Kiện toàn BCĐ chương trình xây dựng NTM từ tỉnh đến cơ sở; vấn đề kết nối 3 quy hoạch với nhau; vấn đề xây dựng và phát động các phong trào thi đua...
Kết luận hội nghị, đồng chí Bí thư Tỉnh ủy đã biểu dương nỗ lực của các thành viên BCĐ trong thời gian qua trong chỉ đạo và triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM rộng khắp trên địa bàn tỉnh, bước đầu thu được những kết quả nhất định. Đồng chí cũng chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, đó là: Công tác tuyên truyền chưa được thực hiện đầy đủ, phương pháp tiếp cận các văn bản pháp luật có liên quan đến chương trình xây dựng NTM cũng chưa trúng, dẫn đến nhận thức của cấp ủy đảng, chính quyền các địa phương và các ngành, các cấp chưa đầy đủ. Các ngành thành viên trong BCĐ chương trình xây dựng NTM chưa hoàn thành trách nhiệm hướng dẫn ngành dọc thực hiện các nhiệm vụ được phân công; hoặc còn lúng túng trong hướng dẫn và hướng dẫn chưa sát với thực tiễn, khiến cấp xã khó khăn trong tổ chức thực hiện.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy yêu cầu trong thời gian tới, BCĐ chương trình xây dựng NTM cần tập trung thực hiện một số nội dung trọng tâm: Về nhận thức, cần xác định rõ vai trò và tầm quan trọng của vấn đề “tam nông” đối với sự ổn định và phát triển chính trị - kinh tế - xã hội của tỉnh; đồng thời cần xác định chủ thể trong chương trình xây dựng NTM là nông dân, đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự định hướng giúp đỡ của Nhà nước, trong đó cấp xã đóng vai trò quan trọng và trực tiếp.
Đối với những giải pháp thực hiện chương trình xây dựng NTM trong thời gian tới, đồng chí yêu cầu BCĐ cần hoàn thiện lại thể chế theo tình hình thực tế ở địa phương; trong đó chú trọng rà soát lại Quyết định 1457 của UBND tỉnh theo hướng đơn giản hóa các nội dung. Đánh giá lại hiện trạng nông nghiệp, nông dân, nông thôn của các xã, từ đó định hướng chiến lược phát triển trên cơ sở chiến lược phát triển kinh tế - xã hội chung của tỉnh và của huyện. Trong công tác quy hoạch cần nghiên cứu triển khai thực hiện các quy hoạch theo hướng mở. Quy định trình tự thủ tục thẩm định cần được xây dựng theo hướng gọn, nhẹ, nâng cao vai trò của chủ đầu tư. Công tác quản lý quy hoạch cần được thực hiện công khai, minh bạch, nghiêm túc.
Đồng chí Bí thư Tỉnh ủy cũng đề nghị cần sớm kiện toàn BCĐ xây dựng NTM các cấp. BCĐ cấp tỉnh do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy làm Trưởng ban; thành lập bộ phận chuyên trách chỉ đạo thực hiện chương trình xây dựng NTM cấp tỉnh; ở cấp huyện, thành lập bộ phận điều phối kiêm nhiệm; ở cấp thôn, bản, thành lập các ban phát triển nông thôn. Đồng thời cần xây dựng chế độ, chính sách đối với BCĐ, bộ phận chuyên trách, điều phối, đặc biệt là cán bộ ở xã, thôn, bản. Bên cạnh đó, BCĐ cần phát động phong trào thi đua thực hiện chương trình xây dựng NTM, có thể lồng ghép, gắn với các chương trình, các cuộc vận động khác, đặc biệt là gắn với việc “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, đồng thời làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, làm cho nhân dân hiểu đúng, đầy đủ về lợi ích lâu dài của chương trình xây dựng NTM, từ đó chủ động, tích cực tham gia vào các phong trào thi đua.