Thời gian qua, phong trào thi đua "Cao Bằng chung sức xây dựng nông thôn mới" đã được triển khai sâu rộng, thực sự đi vào đời sống, mang lại lợi ích thiết thực, tạo khí thế thi đua lao động, sản xuất, góp phần xây dựng nông thôn mới tỉnh Cao Bằng phát triển đồng bộ, toàn diện theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
Nhân dân xã Đức Long (huyện Hòa An, tỉnh Cao Bằng) đóng góp ngày công bê tông hóa đường nông thôn.
Phong trào đã được triển khai tới 100% các xóm, phố, thôn, bản trên địa bàn tỉnh, được các cấp, các ngành tích cực hưởng ứng, huy động sự tham gia vào cuộc của cả hệ thống chính trị, các tổ chức doanh nghiệp và toàn thể nhân dân. Các cơ quan, đơn vị, địa phương phát động phong trào thi đua bằng nhiều hình thức, tên gọi khác nhau; nội dung thi đua tập trung vào việc triển khai thực hiện giúp đỡ xã hoàn thành 19 tiêu chí về xây dựng nông thôn mới (NTM).
Đặc biệt, một số địa phương, đơn vị đã phát động các đợt thi đua nước rút phấn đấu về đích NTM như: Thành phố Cao Bằng quyết tâm hoàn thành xây dựng NTM vào năm 2020; Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Cao Bằng triển khai cuộc vận động "Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh"; Liên đoàn Lao động tỉnh đã chỉ đạo các cấp công đoàn phát động các phong trào thi đua phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp và phát triển nông thôn gắn với phong trào "Cao Bằng chung sức xây dựng NTM” trong đoàn viên, công nhân, viên chức.
Hội Cựu chiến binh tỉnh phát động phong trào "Cựu chiến binh gương mẫu" gắn với phong trào "Cao Bằng chung sức xây dựng NTM", động viên cán bộ, hội viên tích cực thi đua lao động, sản xuất, phát triển kinh tế, giảm nghèo, làm giàu chính đáng. Hội Nông dân tỉnh xây dựng kế hoạch thực hiện phong trào thi đua "Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi" gắn với phong trào "Cao Bằng chung sức xây dựng NTM"; các cấp hội phụ nữ vận động phụ nữ và người dân tham gia thực hiện xây dựng NTM tại địa phương, tổ chức thực hiện cuộc vận động "Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch", tổ chức tuyên truyền với chủ đề "Nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn góp phần xây dựng NTM”. Đoàn thanh niên tỉnh phát động phong trào "Tuổi trẻ chung tay xây dựng NTM" gắn với phong trào “Xung kích phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ Tổ quốc" và "4 đồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp".
Từ các phong trào thi đua đã xuất hiện nhiều mô hình hay, cách làm hiệu quả như: Tuyến đường Thanh niên tự quản, tuyến đường Phụ nữ tự quản, xây dựng tuyến đường hoa, làm đường điện thắp sáng vùng quê; tổ chức nhiều hoạt động ra quân tình nguyện, thiết thực tham gia xây dựng NTM: làm mới, tu sửa đường giao thông nông thôn, thu gom và xử lý rác thải, xây dựng và bảo vệ môi trường nông thôn xanh - sạch - đẹp; tuyên truyền, vận động bà con di dời gia súc ra khỏi gầm sàn, sửa chữa nhà, vận động xây nhà tiêu hợp vệ sinh cho các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn...
Nhiều mô hình phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập đã được xây dựng, phù hợp với chương trình tái cơ cấu nông nghiệp của tỉnh: Mô hình trồng cam, quýt của huyện Trà Lĩnh; trồng chanh leo tại huyện Thạch An, Quảng Hòa; trồng cây thạch đen tại huyện Thạch An; trồng gừng, ớt hữu cơ tại huyện Hà Quảng; mô hình trồng mía, trồng lúa hương thơm Kinh Bắc của huyện Quảng Hòa... Kết quả thực hiện phong trào thi đua lao động, sản xuất trong nhân dân đã góp phần tăng thu nhập, giảm tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh từ 42,53% đầu năm 2016 xuống còn 26,07% vào cuối năm 2019.
Các phong trào thi đua đã tạo nên bức tranh tổng thể đa dạng và sinh động trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, tạo nên khí thế thi đua sôi nổi, rộng khắp, có tác động tích cực, làm thay đổi nhận thức trong đội ngũ cán bộ và nhân dân về xây dựng NTM. Vai trò chủ thể của người dân trong xây dựng NTM đã từng bước được xác định rõ ràng, từ đó khuyến khích, động viên người dân tham gia đóng góp xây dựng NTM tại địa phương. Trong giai đoạn 2016 - 2020, nhân dân đã hiến trên 500.000 m2 đất, hơn 400.000 ngày công lao động, hàng ngàn m3 nguyên liệu đất đá, cát, sỏi, xi măng...; các cơ quan, tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp, cộng đồng dân cư đã ủng hộ, đóng góp hơn 251 tỷ đồng để xây dựng NTM: làm đường làng, ngõ xóm, xây dựng nhà văn hóa thôn, xóm, kiên cố hoá công trình thủy lợi, nước sạch, nhà vệ sinh, cơ sở vật chất y tế, văn hóa, giáo dục...
Qua việc triển khai thực hiện phong trào thi đua, đã xuất hiện nhiều tấm gương điển hình tiêu biểu, xuất sắc được các cấp ghi nhận, biểu dương, khen thưởng, trong đó có 2 tập thể và 4 cá nhân được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen; 59 tập thể và 33 cá nhân được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen.
Tính đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 17 xã đạt chuẩn NTM; tiêu chí bình quân toàn tỉnh đạt 11,06 tiêu chí/xã, trong đó, xã Minh Thanh, huyện Nguyên Bình và xã Đức Long, huyện Thạch An đạt chuẩn sớm hơn kế hoạch 1 năm và huyện Hòa An, huyện Hà Quảng có 4 xã đạt chuẩn NTM.
Có thể khẳng định, phong trào “Cao Bằng chung sức xây dựng NTM” có vị trí, vai trò vô cùng quan trọng trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM. Sau 10 năm thực hiện, phong trào đã đạt được những kết quả quan trọng, từng bước làm thay đổi diện mạo nông thôn, đặc biệt là ở một tỉnh miền núi, biên giới còn nhiều khó khăn như Cao Bằng.
Thảo Phương