Thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, tỉnh đã nhanh chóng thành lập, thường xuyên kiện toàn hệ thống tổ chức tổ chức thực hiện như: Ban Chỉ đạo, Ban quản lý xây dựng nông thôn mới từ cấp tỉnh đến cấp xã và các thôn bản. Nhờ đó, công tác chỉ đạo, điều hành thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh có sự thống nhất, huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị.

Các địa phương tích cực triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới. 

Công tác tuyên truyền được các cấp, các ngành, địa phương trên địa bàn tỉnh chú trọng. Từ cuối năm 2010 đến nay, Ban Chỉ đạo, Văn phòng điều phối tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị, địa phương tổ chức tuyên truyền; phát hành trên 10.000 tờ rơi và 4.000 cuốn sổ tay tuyên truyền, hướng dẫn xây dựng nông thôn mới; xây dựng đề cương tuyên truyền hướng dẫn thống nhất trong toàn tỉnh. Đến hết tháng 6/2013, Văn phòng điều phối  tỉnh đã tổ chức tuyên truyền đến các tổ chức đoàn thể, hội, các sở, ngành được 9 cuộc với 950 người tham dự; mở được 44 lớp tuyên truyền cho cộng đồng 22 xã với 2.470 người tham dự.

Hưởng ứng phong trào thi đua “Cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới”, tháng 9/2011, Ban Chỉ đạo tỉnh đã phát động phong trào thi đua “Bắc Kạn chung tay xây dựng nông thôn mới” trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở đó, các sở, ngành và Ban Chỉ đạo các huyện, thị xã đã phát động phong trào thi đua tại đơn vị, địa phương mình, tạo ra không khí thi đua sôi nổi, rộng khắp.

Ngoài việc chỉ đạo các đơn vị, địa phương thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, Ban Chỉ đạo, Văn phòng điều phối tỉnh đã tổ chức được 48 lớp tập huấn cho cán bộ Ban Chỉ đạo, Ban Quản lý các cấp và Ban Phát triển thôn với nội dung: Các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; phương pháp tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng nông thôn mới; phương pháp khảo sát, đánh giá thực trạng nông thôn; công tác lập, quản lý, tổ chức thực hiện quy hoạch; xây dựng đề án xã nông thôn mới….

Với nguồn vốn sự nghiệp thuộc chương trình xây dựng nông thôn mới hỗ trợ phát triển sản xuất trên 8 tỷ đồng, tỉnh Bắc Kạn đã phân bổ vốn hỗ trợ máy móc, thiết bị nông nghiệp cho 132 hộ tại 10 xã điểm của các huyện, thị xã; 03 cơ sở chế biến dong riềng tại huyện Bạch Thông; khôi phục đàn lợn nái bị dịch tai xanh tại xã Nông Hạ (Chợ Mới); hỗ trợ 10 hợp tác xã chế biến dong riềng tại huyện Ba Bể; mô hình trồng dong riềng tại huyện Ngân Sơn và mô hình trồng khoai tây tại thị xã Bắc Kạn; hỗ trợ về giống, phân bón, giống lúa - ngô, máy nông nghiệp và tập huấn chuyển giao khoa học công nghệ tại các xã huyện Pác Nặm. Năm 2013, với tổng kinh phí trên 5,7 tỷ đồng, tỉnh đã phân bổ cho các huyện, thị xã để tập trung hỗ trợ phát triển sản xuất tại các xã điểm. Hiện nay, các xã đang lập kế hoạch và dự toán nội dung hỗ trợ phát triển sản xuất...

Trong năm 2011 và 2012, với nguồn vốn đầu tư trực tiếp từ chương trình xây dựng nông thôn mới với tổng tinh phí 13,3 tỷ đồng, tỉnh Bắc Kạn đã đầu tư xây dựng được 21 công trình đường trục thôn, xóm; từ nguồn vốn lồng ghép và nhân đân đóng góp với tổng kinh phí trên 170 tỷ đồng, các địa phương đã xây dựng đực 69,9 km đường trục xã, liên xã; bê tông hóa 46,km đường trục thôn, liên thôn, xóm; nâng cấp 48 công trình đường trục thôn; xây dựng 13 công trình đường giao thông nội đồng. Dự kiến trong năm 2013, toàn tỉnh sẽ bê tông hóa thêm được 35km đường trục xã, thôn, xóm từ nguồn vốn chương trình xây dựng nông thôn mới.

 Trong 3 năm qua, tỉnh Bắc Kạn đã thực hiện được 41 công trình thủy lợi, kiên cố hóa được 84,1km kênh mương, 2,8km kè, nạo vét tu sửa được 10,3km kênh mương; xây dựng được mới 3 trạm bơm phục vụ tưới tiêu cho các cánh đồng. Các công trình cung cấp điện cho nhân dân được chú trọng. Riêng năm 2012, ngành diện đã đầu tư, sửa chữa, cải tạo lưới điện ở 24 thôn bản, 13 xã của 4 huyện; cấp điện cho hơn 1.000 hộ dân với tổng mức đầu tư trên 43,6 tỷ đồng; cải tạo được 105,2km đường điện, xây dựng mới 51 trạm biến áp. Đến nay 112/112 xã đã có điện lưới Quốc gia; 73 xã đạt tiêu chí về điện.

Các công trình chợ nông thôn được quan tâm đầu tư xây dựng. Hiện nay, toàn tỉnh có 56 chợ nông thôn, đa số các chợ đều hoạt động tốt, phục vụ nhu cầu về giao lưu, trao đổi hàng hóa của thương nhân và bà con nhân dân địa phương; trong đó có 30/56 chợ xã đạt chuẩn theo tiêu chí số 7 về chợ nông thôn.

 Lĩnh vực văn hóa - giáo dục có nhiều khởi sắc. Đến tháng 6/2013, toàn tỉnh đã có 55 trường đạt chuẩn Quốc gia; 112/112 xã đạt chuẩn phổ cập giáo dục THCS, tăng 4 xã so với năm 2010; tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS được tiếp tục học trung học (phổ thông, bổ túc, học nghề) đạt 97,6% tăng 11,7% so với năm 2010; tỷ lệ trẻ em trong độ tuổi đi học được đến trường hàng năm đạt 83%.

 Người dân đóng góp ngày công để làm đường giao thông.

Từ nguồn vốn lồng ghép các chương trình, dự án, tỉnh Bắc Kạn đã xây dựng được 8 nhà văn hóa thôn (Chợ Mới), 01 nhà văn hóa xã (xã Vi Hương, huyện Bạch Thông). Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia xây dựng nếp sống văn hóa được phổ biến sâu rộng dưới nhiều hình thức, hiện nay toàn tỉnh đã có 48% số thôn, bản đạt tiêu chuẩn “Làng văn hóa” theo quy định của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch, tăng 3% so với năm 2010.

Các trạm y tế được đầu tư xây dựng nhằm đáp ứng cơ sở vật chất trang thiết bị phục vụ công tác khám - chữa bệnh của nhân dân. Đến nay, toàn tỉnh đã có 61/112 xã đạt chuẩn Quốc gia về y tế. Trong 3 năm qua, tỷ lệ người dân nông thôn tham gia các hình thức bảo hiểm y tế ngày càng tăng, đến năm 2012 đạt 96,3%, tăng 10% so với năm 2010.

Góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống nhân dân vùng nông thôn, từ năm 2011 - 2012, toàn tỉnh xây dựng được 11 công trình nước sinh hoạt; năm 2013, tỉnh tiếp tục triển khai 4 công trình cấp nước sinh hoạt. Đến nay, toàn tỉnh có 44/112 xã đạt từ 70% số hộ được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh từ công trình tập trung.

Công tác xây dựng Đảng, chính quyền vững mạnh được các địa phương chú trọng. Theo báo cáo của ngành chức năng, hiện nay toàn tỉnh có gần 2.400 cán bộ, công chức xã; 100% xã có đủ các tổ chức chính trị - xã hội. Công tác đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở nông thôn được cấp ủy, chính quyền quan tâm. Đến nay, toàn tỉnh có 107/112 xã đạt tiêu chí 19 về an ninh trật tự xã hội.

Với sự nỗ lực chung của các cấp, các ngành, các địa phương, hết tháng 8/2013, toàn tỉnh có 96/112 xã hoàn thành đề án quy hoạch xây dựng nông thôn mới, được UBND huyện, thị xã phê duyệt; trong đó các địa phương có 100% xã đã được phê duyệt đồ án quy hoạch gồm: Thị xã Bắc Kạn, Bạch Thông, Ngân Sơn. Qua rà soát thực trạng nông thôn, toàn tỉnh đã có 2 xã đạt 11 - 12 tiêu chí, 75 xã đạt từ 5 - 9 tiêu chí, 35 xã đạt 3 - 5 tiêu chí.

Sau 3 năm thực hiện chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới, Bắc Kạn đã đạt được một số kết quả ban đầu khá tích cực. Tuy nhiên, là một tỉnh miền núi nghèo, nội lực cộng đồng còn yếu, dân trí thấp nên Bắc Kạn còn gặp rất nhiều khó khăn trong công cuộc xây dựng nông thôn mới trên địa bàn. Trong thời gian tới, các đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh tiếp tục tập trung, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền để nâng cao nhận thức của các tầng lớp nhân dân về chương trình xây dựng nông thôn mới, tạo ra phong trào thi đua sâu rộng, phấn đấu thực hiện đạt các tiêu chí theo kế hoạch đã đề ra./. 

Trần Tuyến