(BTĐKT) – Xã Triệu Đông (Triệu Phong, Quảng Trị) luôn nhận thức việc Đổi thửa dồn điền (ĐTDĐ) tuy không phải là tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới (NTM) nhưng có tác động trực tiếp đến các tiêu chí xây dựng NTM.
Năm 2005, HTX Bích La, Xã Triệu Đông đã một lần thực hiện chuyển đổi ruộng đất, quy hoạch lại các tuyến đường nội đồng, mương máng tưới tiêu để phục vụ sản xuất.
Đổi thửa dồn điền góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế.
Tuy vẫn còn một số hạn chế như HTX chưa thực hiện quy hoạch được đồng ruộng một cách đồng bộ, các mương tiêu chưa phục vụ tốt cho công tác tiêu úng, nhiều trục đường còn nhỏ nên chưa đáp ứng việc lưu thông, đi lại trong sản xuất. Nhiều diện tích đất màu nằm rải rác giữa các đồng ruộng chưa san ủi để tạo điều kiện thuận lợi cho việc canh tác, một số mồ mả chưa được cất bốc...
Thực tế, để phục vụ tốt nhất cho sản xuất nông nghiệp, áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất nhằm tăng thu nhập trên một đơn vị diện tích, hướng đến sản xuất nông nghiệp hàng hóa thì HTX phải thực hiện công tác ĐTDĐ. Từ đó, tạo điều kiện cho mỗi gia đình sử dụng đất ít thửa, các thửa có diện tích lớn và liên hoàn.
Mặc dù khó khăn liên quan đến đất đai, tài sản của người dân song chính quyền địa phương, HTX xác định rõ, ĐTDĐ chính là chìa khóa quan trọng để thực hiện các tiêu chí trong chương trình xây dựng NTM. Đó là chỉ khi thực hiện ĐTDĐ mới có thể thực hiện quy hoạch lại sản xuất, thực hiện tiêu chí quy hoạch trong xây dựng NTM. Có quy hoạch sản xuất mới chuyển đổi được cơ cấu cây trồng, tăng thu nhập cho nông dân. ĐTDĐ cũng sẽ tác động trực tiếp đến các tiêu chí giao thông, thủy lợi nội đồng...
Trước hết, HTX đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động để mỗi xã viên hiểu và đồng thuận với chủ trương ĐTDĐ, trong đó thống nhất hình thức chuyển đổi là xóa toàn bộ diện tích ruộng đất sau đó thực hiện chia lại cho xã viên. Giúp mỗi xã viên hiểu được ĐTDĐ xuất phát từ nhu cầu của họ, mang lại lợi ích cho họ, kể cả những người có ruộng gần, ruộng tốt. Mọi thắc mắc, kiến nghị của người dân đều được chính quyền địa phương và BQL HTX giải đáp rõ ràng...
HTX đã đưa ra kế hoạch cụ thể về ĐTDĐ và bắt tay vào thực hiện. Việc quy hoạch lại đồng ruộng sẽ thực hiện quy hoạch các trục chính đường giao thông nội đồng, san ủi tất cả diện tích đất màu ở ngoài đồng, cất bốc tất cả các mồ mả có thể cất bốc được. Quy hoạch quỹ đất để xây dựng khu trung tâm văn hóa xã, khu văn hóa các thôn, khu dân cư và khu dịch vụ. Điều chỉnh các ô thửa đảm bảo theo ô bàn cờ dài 50 m x rộng 30 m. Quy hoạch diện tích cho việc khảo nghiệm giống hàng năm từ 0,5-1 ha để khảo nghiệm các giống lúa mới phục vụ sản xuất.
Để tránh tình trạng ruộng đất manh mún trở lại, trong khi chia ruộng HTX quy định những hộ có diện tích dưới 1.500 m2 chỉ nhận được 1 thửa; hộ có diện tích từ 1.500-3.000 m2 nhận 2 thửa và hộ có diện tích 3.000 m2 trở lên nhận 3 thửa. Ưu tiên những hộ gia đình chính sách, neo đơn được nhận ruộng tốt, gần đường giao thông. Những hộ có điều kiện muốn xây dựng mô hình sản xuất tập trung thì ưu tiên được nhận các vùng đất phù hợp với phát triển mô hình...
Sau khi thống nhất phương án thực hiện, từ ngày 5/9- 25/12/2014, HTX Bích La đã hoàn thành xong công tác ĐTDĐ để kịp đưa vào sản xuất vụ đông xuân 2014-2015. Tổng kinh phí thực hiện gần 900 triệu đồng, trong đó nhân dân đóng góp trên 200 triệu đồng và khoảng 1.500 ngày công; UBND xã hỗ trợ trên 100 triệu đồng; nguồn vốn lồng ghép 180 triệu đồng. HTX đã tiến hành đắp được 2,3 km đường nội đồng, 15 km đường bờ vùng, 23 km đường bờ thửa; cất bốc 83 ngôi mộ; san ủi 1,7 ha đất màu, đất mồ mả nằm rải rác ngoài đồng ruộng để tiện cho việc sản xuất; san ủi gần 40 ha ruộng bậc thang. Thực hiện ĐTDĐ đã quy hoạch được khu vực trung tâm thể dục thể thao của xã rộng 6.000 m2; đất thổ cư, đất dịch vụ, khu vực đình làng với diện tích trên 19.000 m2; đất dành cho chăn nuôi là 2 ha. Sau chuyển đổi, hộ có nhiều nhất là 3 thửa ruộng, ít nhất là 1 thửa. Nếu trước khi chuyển đổi, toàn HTX có 1.844 thửa ruộng thì sau khi chuyển đổi chỉ còn trên 1.000 thửa, trong đó số thửa trên 1.000 m2 chiếm trên 900 thửa.
Hoài Thanh