(BTĐKT)-Dự kiến 10 tỉnh thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới xuất sắc sẽ được đề nghị Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động và mỗi tỉnh được thưởng 30 tỷ đồng bằng giá trị công trình.
Tại buổi sơ kết 6 tháng đầu năm 2015 của Ban Chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu quốc gia Xây dựng NTM tổ chức ngày (8/7), Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đề nghị Ban Chỉ đạo hướng tới các nội dung làm việc để giữ vững được những thành quả đã đạt được trong thời gian qua. Tuy vậy, điều cần quan tâm nhất chính là việc phát triển các tiêu chí trong chương trình này.
Nếu chuẩn nghèo trong thời gian tới được nâng lên thì tiêu chí về thu nhập trong Chương trình NTM cũng cần nâng lên. Vậy phải có phương án để những nơi đạt được tiêu chí thu nhập vẫn giữ vững được trong điều kiện mới.
Trong 6 tháng cuối năm 2015 tiếp tục triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình công tác của Ban Chỉ đạo, hướng vào nghiên cứu, đề xuất cơ chế, chính sách, giải pháp đẩy nhanh tiến độ, chất lượng xây dựng NTM các vùng khó khăn.
Cùng với đó nhân rộng các mô hình hiệu quả và cơ chế, chính sách, tạo chuyển biến mạnh mẽ về môi trường nông thôn; các giải pháp tạo động lực cho các xã đã đạt chuẩn tiếp tục phấn đấu xây dựng NTM; hoàn thiện kế hoạch trung hạn 2016-2020 trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt...
Ban Chỉ đạo cũng sẽ nghiên cứu, sửa đổi bổ sung bộ tiêu chí; chỉ thị về tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí đối với các xã sau khi đạt chuẩn; ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về NTM; chính sách tín dụng phục vụ nông nghiệp và xây dựng NTM...
Đôn đốc, chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tốc độ, dồn lực hoàn thành mục tiêu 20% số xã đạt chuẩn NTM cuối năm nay. Cần quan tâm hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương còn nhiều khó khăn đang đạt kết quả thấp, nhất là đối với 5 tỉnh còn “trắng” xã NTM.
Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng yêu cầu Ban Chỉ đạo sớm hoàn thành sơ kết giai đoạn 2011-2015 theo kế hoạch được duyệt. Cùng với đó, hoàn thành phương án khen thưởng các địa phương và các Bộ, ngành, đoàn thể Trung ương có thành tích xuất sắc trong xây dựng NTM nhân dịp sơ kết giai đoạn 2010-2015 trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, phê duyệt trước tháng 11/2015.
Đặc biệt, trước những tồn tại như 10 tỉnh chưa phân bổ xong vốn, 5 tỉnh còn “trắng” xã điểm đạt NTM... cần báo cáo rõ nguyên nhân để xử lý kịp thời. Nội dung này sẽ được Ban Chỉ đạo dự kiến họp trong tuần tới, sau cuộc họp đó sẽ có văn bản cụ thể tới từng bí thư và chủ tịch các địa phương đang tồn tại các vấn đề trên để yêu cầu giải quyết dứt điểm trong năm nay.
Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Để đạt được mục tiêu 50% số xã đạt tiêu chí NTM trong giai đoạn tiếp theo là điều hết sức khó khăn, bởi những xã có “lực” thì đã đạt được trong số 20% tới đây rồi. Mỗi phần trăm tiếp theo đòi hỏi sự nỗ lực của từng thành viên Ban Chỉ đạo cho tới lãnh đạo địa phương từng xã, huyện”.
Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng đưa ra gợi ý dành toàn bộ số tiền trong chương trình NTM sau khi thực hiện công tác sơ kết để dồn lực cho khu vực đang có tỷ lệ đạt NTM thấp nhất, đó là khu vực miền núi.
Theo thống kê của Ban Chỉ đạo Trung ương về Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM), đến nay, cả nước đã có 889 (9,94%) xã được công nhận đạt chuẩn NTM và 5 huyện được công nhận đạt chuẩn NTM.
Thời gian qua đã có thêm nhiều mô hình mới, hiệu quả trong triển khai thực hiện Chương trình như: Chuyển đổi diện tích ven biển để nuôi tôm của tỉnh Nam Định; mô hình mỗi làng một sản phẩm (OCOP) của tỉnh Quảng Ninh; xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, vườn mẫu; phát triển sản xuất nông nghiệp công nghệ cao trên vùng cát ven biển của tỉnh Hà Tĩnh...
Tại cuộc họp sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm 2015 do Ban Chỉ đạo xây dựng NTM tổ chức vào sáng nay (8/7), Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Trần Thanh Nam, cho biết, tuy có nhiều bước tiến, nhưng tình trạng nợ đọng trong xây dựng NTM vẫn còn khá phổ biến, nhất là các xã trong diện phấn đấu đạt chuẩn vào năm 2015. Do chưa chủ động cân đối nguồn lực, hoặc không tính toán kỹ lưỡng, nên không ít nơi mất khả năng cân đối, để nợ đọng kéo dài như tại Yên Bái, Nghệ An...
Thu nhập của nông dân nhiều vùng giảm đáng kể do tác động của việc tiêu thụ sản phẩm khó khăn, giá xuất khẩu một số nông sản chính giảm mạnh; làm giảm thu nhập, ảnh hưởng đến đời sống và xây dựng, phát triển bền vững NTM.
Đặc biệt, chênh lệch về tiến độ, kết quả xây dựng NTM giữa các vùng có xu hướng ngày càng tăng lên. Ví dụ như ở miền núi phía Bắc, bình quân tỷ lệ xã đạt chuẩn chỉ có 2,68%, trong khi đó ở đồng bằng sông Hồng lại lên tới 20,4%...
Thời gian tới, Ban Chỉ đạo sẽ tập trung đôn đốc, chỉ đạo các địa phương đẩy nhanh tốc độ, dồn lực hoàn thành mục tiêu cuối năm 2015 có 20% số xã đạt chuẩn NTM.
Cùng với đó sẽ quan tâm hỗ trợ, hướng dẫn các địa phương còn nhiều khó khăn đang đạt kết quả thấp, nhất là đối với 5 tỉnh còn “trắng” xã NTM.
Theo chương trình công tác của Ban Chỉ đạo, trong 6 tháng cuối năm, công tác sơ kết 5 năm thực hiện chương trình (2010-2015) được đặc biệt lưu ý.
Dự kiến, cả nước sẽ lựa chọn 10 tỉnh có thành tích xuất sắc nhất trong xây dựng NTM đạt ít nhất 3 yếu tố: Có mức tăng cao về các tiêu chí; có nhiều chính sách, cách làm sáng tạo có ảnh hưởng đến các vùng; có tỷ lệ xã, huyện đạt chuẩn cao. Những tỉnh này sẽ được Ban Chỉ đạo đề nghị Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động và thưởng 30 tỷ bằng giá trị công trình.
Những huyện đạt chuẩn NTM được đề nghị Chính phủ tặng Cờ thi đua và thưởng 10 tỷ đồng bằng giá trị công trình.
Tất cả các xã đạt chuẩn NTM (dự kiến khoảng 1.800 xã) đều được đề nghị Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen và thưởng bằng giá trị công trình (trừ 27 xã đã được khen thưởng dịp sơ kết tháng 5/2014).
Khoảng 460 xã thuộc diện khó khăn nhưng đã đạt được trên 10 tiêu chí sẽ được Thủ tướng khen thưởng 500 triệu đồng/xã.
Dự kiến tổng kinh phí khen thưởng khoảng 2.383 tỷ đồng.
Hoài Thanh