(BTĐKT)-Là một xã trung du miền núi thuộc huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ, Phương Xá có diện tích tự nhiên 364,75 ha; dân số gần 4000 người, trong đó gần 50% dân số trong độ tuổi lao động; trình độ dân trí tương đối cao, kinh tế hộ gia đình phát triển khá đồng đều. Đây là những điều kiện thuận lợi cho phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trên địa bàn.
Được chọn làm xã điểm trong triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới (NTM) trên địa bàn huyện Cẩm Khê, những năm qua, xã Phương Xá đã tích cực tập trung khai thác tốt các lợi thế sẵn có, huy động nhiều nguồn lực hỗ trợ, từng bước hoàn thiện các tiêu chí nhằm đạt mục tiêu phấn đấu trở thành xã nông thôn mới vào cuối năm 2015.
Xác định xây dựng NTM là một chương trình lớn, là cơ hội quan trọng để đẩy mạnh xây dựng cơ sở hạ tầng, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn, nên ngay sau khi có các văn bản chỉ đạo của Trung ương, của tỉnh và huyện về thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, căn cứ vào điều kiện thực tế của địa phương, lãnh đạo xã đã nhanh chóng xây dựng, triển khai rộng rãi các Nghị quyết chuyên đề, phân công công việc cụ thể cho các thành viên Ban chỉ đạo, tạo sự phối hợp chặt chẽ giữa các ban, ngành, đoàn thể và ban hành các văn bản hướng dẫn thực hiện các tiêu chí. Đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tuyên truyền với nội dung và hình thức đa dạng, phong phú như tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh, qua các buổi họp ở xã, khu dân cư, khẩu hiểu, panô, áp phích…; phát động hưởng ứng thi đua cùng nhau chung sức xây dựng NTM lồng ghép vào ngày hội đại đoàn kết ở các khu dân cư. Những việc làm này đã góp phần nâng cao nhận thức của chính cán bộ, đảng viên và nhân dân trong xã, tạo sự đồng thuận giữa chính quyền và nhân dân, chủ động phát huy nội lực, tham gia xây dựng NTM.
Xác định xây dựng cơ sở hạ tầng là khâu đột phá hết sức quan trọng, bởi vậy xã đã tập trung chỉ đạo lồng ghép các nguồn vốn để xây dựng cơ sở hạ tầng nông thôn và huy động đóng góp của nhân dân phù hợp với khả năng của từng hộ gia đình. Đáng chú ý là phong trào hiến đất để mở rộng mặt đường theo quy hoạch, góp sức làm đường trong khu dân cư và công trình xây dựng NTM đã nhận được sự đồng tình hưởng ứng của đông đảo cán bộ và nhân dân. Đến nay, toàn xã đã có hơn 2km đường trục xã, liên xã được nhựa hóa, bê tông hóa; gần 10km đường liên thôn, xóm và đường trục chính nội đồng được cứng hóa, giúp cho xe cơ giới đi lại thuận tiện. Hệ thống thủy lợi cơ bản đáp ứng được nhu cầu dân sinh và sản xuất của nhân dân trong xã.
Bên cạnh đó, nhân dân Phương Xá cũng đã chủ động tham gia xây dựng NTM, từ việc trực tiếp bàn bạc, trao đổi, thống nhất phương án quy hoạch cho đến theo dõi, quản lý, giám sát công trình xây dựng trên địa bàn. Không chỉ vậy, người dân còn nâng cao ý thức vệ sinh môi trường nơi ở; đã tích cực áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển kinh tế hộ gia đình. Toàn xã đã thực hiện hiệu quả các nguồn vốn hỗ trợ phát triển sản xuất nhằm tăng thu nhập và cải thiện cuộc sống người dân nông thôn, phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa.
Hộ ông Nguyễn Hữu Chính ở khu 5 phát triển nghề nuôi cá giống kết hợp với chăn nuôi và làm dịch vụ xay xát cho thu nhập trên 200 triệu đồng/năm.
Trên tuyến giao thông trục chính từ QL32C vào trung tâm xã hoạt động kinh doanh thương mại khá sầm uất, hàng hóa bày bán đa dạng, người mua kẻ bán nhộn nhịp không khác gì phố thị. Trong các khu dân cư, 100% đường giao thông đã được bê tông hóa, hơn 50% đường trục chính nội đồng được cứng hóa đảm bảo xe cơ giới đi lại vận chuyển hàng hóa, phục vụ sản xuất thuận tiện. Các công trình phúc lợi xã hội được đầu tư xây dựng khang trang, hệ thống trường lớp từ mẫu giáo đến trung học phổ thông được xây dựng theo quy chuẩn, trong đó các trường: Tiểu học, THCS, THPT đều đạt trường chuẩn quốc gia; trường mầm non đang phấn đấu đạt chuẩn vào cuối năm nay.
So với khi bắt đầu triển khai chương trình xây dựng NTM, diện mạo của Phương Xá đã có nhiều khởi sắc. Trao đổi với chúng tôi, anh Nguyễn Hồng Sơn - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Ngay khi được lãnh đạo huyện tin tưởng và chọn Phương Xá là xã làm điểm của huyện trong xây dựng NTM, địa phương đã chủ động nắm bắt chủ trương, chính sách, kế hoạch, lộ trình thực hiện. Từ năm 2011 đến nay xã Phương Xá đã huy động đầu tư nâng cấp đường giao thông, trường lớp học, nhà văn hóa khu dân cư, trạm y tế… với tổng giá trị đầu tư trên 10 tỷ đồng. Ngoài vốn Nhà nước, nhân dân trong xã chủ động đầu tư xây mới, sửa chữa nâng cấp nhà ở, công trình phụ và các công trình hạ tầng khác với tổng giá trị khoảng 23 tỷ đồng.
Trong sản xuất, xã đã triển khai xây dựng các mô trình trồng trọt, chăn nuôi cho thu nhập cao như: Mô hình trồng lúa chất lượng cao, trồng khoai tây, bí đao; mô hình nuôi bò, lợn nái sinh sản…, hỗ trợ máy móc phục vụ sản xuất như máy cày bừa, máy phun thuốc, máy cắt cỏ. Thông qua các mô hình sản xuất đã tập huấn, chuyển giao kỹ thuật cho hàng trăm lượt hộ nông dân.
Xã Phương Xá có hơn 4.000 khẩu, trong đó số khẩu trong độ tuổi lao động là 2.000 khẩu (chiếm gần 50%), để giải quyết việc làm cho nông dân trong lúc nông nhàn, chính quyền địa phương khuyến khích, tạo điều kiện cho các hộ phát triển sản xuất theo hướng đa ngành, đa nghề. Do đó người dân Phương Xá đã mạnh dạn đầu tư phát triển các hoạt động thương mại, dịch vụ, ngành nghề tiểu thủ công nghiệp… Hộ ông Nguyễn Hữu Chính ở khu 5 là một ví dụ điển hình, từ hộ sản xuất thuần nông, ông Chính đã tìm hiểu và phát triển nghề ương nuôi cá giống, kết hợp với chăn nuôi lợn thịt, làm dịch vụ máy xay xát, mỗi năm có thu nhập trên 200 triệu đồng, tạo việc làm ổn định cho 3 lao động. Ngoài ra còn nhiều hộ khác như hộ ông Đặng Ngọc Kiên ở khu 2, Đặng Văn Tiến ở khu 9 phát triển nghề chế biến gỗ kết hợp với chăn nuôi, làm dịch vụ buôn bán nhỏ… có thu nhập 200 - 300 triệu đồng/năm. Cùng với khuyến khích phát triển kinh tế hộ, xã Phương Xá còn chỉ đạo củng cố nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX dịch vụ nông nghiệp thủy lợi, điện năng, Quỹ tín dụng nhân dân… để hỗ trợ sản xuất, từ đó đã đóng góp tích cực vào tiến trình xây dựng NTM của địa phương. Đến nay thu nhập bình quân đầu người của xã nâng lên đạt 21 triệu đồng/người/năm, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 2%.
Dự án trồng, thâm canh cây bí đao đang được chính quyền, nhân dân Phương Xá tích cực triển khai thực hiện và bước đầu có hiệu quả.
Hiện nay, Phương Xá đã đạt được 17/19 tiêu chí NTM, đang tiếp tục hoàn thiện 2 tiêu chí còn lại là: Tiêu chí số 17 về Môi trường, tiêu chí số 3 về Thủy lợi. Trên cơ sở những kết quả đạt được, xã Phương Xá đang dồn lực để tiếp tục hoàn thành 2 tiêu chí này. Tuy nhiên khó khăn nhất vẫn là tiêu chí môi trường do cần phải một nguồn lực đầu tư không nhỏ. Được biết trên địa bàn chưa xây dựng được lò đốt rác, tất cả rác thải sinh hoạt hàng ngày đều do nhân dân tự xử lý bằng hình thức chôn lấp tại gia đình, dẫn đến tình trạng xả rác thải ngày càng bừa bãi. Để khắc phục, xã đã thành lập thí điểm 1 tổ thu gom rác tại khu 9 nhưng thực tế chưa đáp ứng được yêu cầu. Do vậy chính quyền địa phương luôn mong muốn được các cấp, các ngành trong tỉnh hỗ trợ xây dựng lò đốt rác để giải quyết những khó khăn trong thực tế, nhằm hoàn thành 19/19 tiêu chí NTM theo đúng lộ trình.
Có thể khẳng định rằng, nhờ sự “chung sức, đồng lòng” của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân trong xã, biết tranh thủ các nguồn vốn đầu tư cho NTM, Phương Xá đã từng bước hoàn thành các tiêu chí NTM một cách bền vững. Bộ mặt nông thôn ở Phương Xá đã có nhiều khởi sắc, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân. Đây thực sự là những kết quả rất đáng phấn khởi mà Chương trình xây dựng NTM mang lại ở Phương Xá./.
Mai Thanh