Với địa hình đất ruộng cao, xã Thiện Phiến (Tiên Lữ tỉnh Hưng Yên) có thế mạnh về trồng rau giống. Cây rau giống của xã Thiện Phiến cung cấp cho nhân dân khắp nơi trong và ngoài tỉnh, từ đây, nhiều hộ dân đã vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất bãi quê hương.
Thiện Phiến là xã nằm ở bờ Bắc sông Luộc, đây là vùng đất bãi màu mỡ được phù sa bồi đắp, vì vậy rất thuận lợi cho trồng các loại cây rau màu. Và người dân Thiện Phiến đã sớm chọn cây rau làm hướng chuyên canh chính của địa phương. Sẵn có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu thuận lợi lại thêm kinh nghiệm trồng rau lâu đời của người dân, nên từ lâu trồng rau giống đã trở thành nghề truyền thống của cả xã Thiện Phiến.
Gia đình anh Trần Văn Gánh, chị Lâm Thị Bảo ở thôn Diệt Pháp là một trong những hộ trồng rau giống có uy tín lâu nhất xã. Được sự hỗ trợ của xã, gia đình anh đã vay vốn thông qua Hội phụ nữ, Hội nông dân để có chi phí đầu tư ban đầu. Gia đình anh Gánh có hơn 6 sào đất, để có thể chuyên canh cây rau giống, anh thuê người đắp đất tôn cao mặt ruộng, đắp bờ kè xung quanh rồi làm giàn tưới nước, giàn che mưa nắng, tổng đầu tư ban đầu hết gần 100 triệu đồng. Ngoài kinh nghiệm bản thân anh còn thường xuyên tham khảo qua sách báo, đến Trạm khuyến nông huyện để được tư vấn về kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh cho cây, chính bởi vậy mà vườn ươm rau giống của gia đình anh phát triển rất nhanh, chất lượng giống ổn định. Tâm sự với chúng tôi, anh cho biết: “Với nghề chuyên canh cây rau giống thì uy tín sản phẩm là yếu tố quyết định thành công của người làm nghề. Vườn rau giống của gia đình tôi với 100% là hạt giống nhập ngoại từ các nước như Ấn Độ, Mỹ, Pháp, Đài Loan, Nhật Bản… và quy trình ươm cây khoa học nên chất lượng cây rau giống luôn bảo đảm. Cây rau giống của gia đình tôi không chỉ phục vụ bà con trong tỉnh mà còn bán cho nông dân ở các địa phương khác như: Thái Bình, Hải Dương, Quảng Ninh, Hà Nam... Ước tính mỗi năm gia đình tôi thu lãi hơn 100 triệu đồng từ nghề trồng rau giống”.
Nhờ ươm rau giống nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo.
Gia đình anh Ngô Văn Minh, ở thôn Toàn Tiến cũng là một hộ trồng rau giống lâu năm trong xã. Với hơn 4 sào đất để trồng rau giống, mùa nào rau ấy, gia đình anh cung cấp ra thị trường các loại rau giống như: Su hào, cải bắp, xà lách, súp lơ, rau cải các loại. Bất kể là trời mưa hay nắng, lúc nào vợ chồng anh Minh cũng tất bật với công việc trồng và chăm sóc rau màu. Về kinh nghiệm trồng rau giống, anh Minh cho biết: “Mặc dù ươm rau giống cho hiệu quả kinh tế cao nhưng sản xuất vất vả hơn trồng rau đơn thuần rất nhiều. Trồng rau giống đòi hỏi người trồng phải am hiểu và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình kỹ thuật. Đất trồng phải ải nhỏ mịn, mặt luống phẳng, phân bón chủ yếu là phân hữu cơ hoai mục, phân chuồng hoặc tro trắng là tốt nhất và phải che chắn cẩn thận khi mưa gió... Nếu không cẩn thận thì chỉ một lỗi nhỏ trong quy trình sản xuất là rau giống có thể chết hoặc bị bệnh hại dẫn đến mất trắng”.
Ở xã Thiện Phiến hiện có trên 40 hộ trồng rau giống với tổng diện tích trên 150 mẫu tập trung chủ yếu ở các thôn là Diệt Pháp và Nam Sơn. Các loại giống rau được ươm trồng ở đây khá đa dạng như: Súp lơ, su hào, cải bắp, cà chua..., thị trường tiêu thụ rau giống cũng khá rộng. Đáp ứng nhu cầu trồng rau của nông dân, các hộ chuyên sản xuất rau giống ở xã Thiện Phiến tập trung sản xuất từ tháng 6 đến tháng 12 âm lịch hàng năm. Khoảng từ 20 đến 25 ngày người trồng có thể thu hoạch 1 lứa rau giống. Với giá bán hiện tại từ 15- 18 nghìn đồng/100 cây su hào (đầu vụ là 25 nghìn/100 cây), 30 nghìn đồng/100 cây bắp cải, 30 nghìn đồng/100 cây súp lơ, 12 nghìn đồng/100 cây xà lách, 25 nghìn đồng/100 cây cà chua… thì mỗi lứa rau giống cho lãi bình quân từ 5 - 7 triệu đồng/sào. Hộ thâm canh hiệu quả cao hơn có thể đạt 10 triệu đồng/sào. Theo ước tính chỉ trong 5 tháng cuối năm, người trồng rau giống có thể quay vòng trồng từ 4 - 5 lứa, thu lãi bình quân từ 30 - 40 triệu đồng/sào.
Với phương châm không để đất nghỉ, ngoài thời gian sản xuất rau giống, các hộ ở đây còn trồng rau thương phẩm để nâng cao hiệu quả trên 1 đơn vị diện tích canh tác. Tuy diện tích để sản xuất cây rau giống không nhiều, song với kinh nghiệm lâu năm về kỹ thuật thâm canh các loại giống rau nên chất lượng rau giống ở xã Thiện Phiến ngày càng được khẳng định.
Nghề trồng rau giống không chỉ làm giàu cho chính các hộ trồng mà còn góp phần tích cực trong việc mở rộng diện tích trồng cây rau màu trên địa bàn huyện. Không chỉ sản xuất cây giống bảo đảm chất lượng mà những người trồng rau giống ở đây còn tích cực hướng dẫn kỹ thuật trồng và cách chăm sóc từng loại cây cho bà con đến mua rau giống, sao cho cây trồng đạt năng suất, hiệu quả cao nhất.
Ông Đào Xuân Thắng, Chủ nhiệm HTX dịch vụ nông nghiệp xã Thiện phiến cho biết: “Cứ vào mùa từ tháng 6 đến tháng 12 âm lịch, cả xã lại trồng rau giống. Do năm nay việc trồng cây vụ đông muộn hơn mọi năm nên cây rau giống bán được giá cao hơn. Mỗi năm nghề trồng rau giống đóng góp khoảng 1,5- 1,7 tỷ đồng vào tổng thu nhập của toàn xã”. Tuy nhiên với hàng trăm mẫu ruộng đất bãi có địa hình cao thì quy mô trồng rau giống như hiện nay ở xã Thiện Phiến chưa tương xứng với tiềm năng tự nhiên của địa phương.
Từ nghề trồng rau giống, đời sống của nhân dân xã Thiện Phiến đã thay đổi đáng kể, số hộ khá và giàu trong những năm gần đây tăng lên rất nhanh, bộ mặt nông thôn ngày một đổi mới.