BTĐKT - Ca khúc “Ngày Xuân” của nhạc sỹ Trần Văn Cường được xét chọn đưa vào chương trình nghệ thuật ý nghĩa mang tên “Hồn Việt”, được phát sóng trên kênh VTV1, Đài truyền hình Việt Nam vào thời khắc đặc biệt - ngay sau khi Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng gửi lời chúc Tết Quý Mão 2023 tới toàn thể đồng bào, đồng chí và chiến sĩ cả nước, cộng đồng người Việt Nam ta ở nước ngoài, cùng bạn bè năm châu, nhân dân các nước trên thế giới. Đây là niềm vinh dự, tự hào đối với người nghệ sĩ chân chính. Nhân dịp này, phóng viên Tạp chí Thi đua Khen thưởng đã có cuộc trò chuyện cùng nhạc sỹ Trần Văn Cường về suy nghĩ, cảm xúc cũng như những dự định trong sự nghiệp sáng tác của anh.
Phóng viên: Xin kính chào nhạc sỹ Trần Văn Cường!
Nhạc sỹ Trần Văn Cường: Xin chào nhà báo Mai Thảo cùng bạn đọc!
Chân dung nghệ sỹ Trần Văn Cường trong một lần đến Thủ đô Hà Nội năm 2022
Phóng viên: Vâng, như nhạc sỹ Trần Văn Cường đã biết: Đề tài “về mùa xuân” khá quen thuộc qua nhiều ca khúc hay của các nhạc sĩ gạo cội, nổi tiếng. Vậy, khi sáng tác ca khúc về đề tài này có thực sự là một áp lực đối với anh không? Ca khúc này anh cho ra đời trong hoàn cảnh như thế nào ạ?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Với người nghệ sĩ, sáng tác là một cách thư giãn, một cách trải lòng mình, một cách nhìn nhân sinh thế thái, nên khi viết bất kỳ một đề tài nào tôi không bị áp lực hay gò bó vào khuôn khổ. Những câu từ hay nốt nhạc cứ thế phiêu bồng theo trí tưởng tượng của tôi.
Mùa xuân là một đề tài được nhiều người viết, đã có nhiều bài hát đi vào lòng người, nhưng không có nghĩa như thế là đề tài này không thể viết hay.
Và tôi đã chọn một cách viết, một cách tiếp cận hoàn toàn mới mà chưa ai thử qua.
Phóng viên: Qua ca khúc “Ngày Xuân”, anh muốn gửi gắm điều gì ạ?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Mùa xuân là mùa của đoàn tụ, mùa của yêu thương, mùa của kết nối và nhớ ơn cội nguồn, dòng tộc.
Mùa xuân còn là mùa vạn vật đâm chồi khoe lộc non, báo hiệu những sự sống mới đang khởi đầu.
Tôi viết ca khúc này là lời chia sẻ của người con xa xứ khi mùa xuân đến, khắp đất trời vạn vật đổi thay, nhưng trong lòng mình vẫn mong ngóng một mùa xuân xa xưa, một mùa xuân của nguồn cội và quê nhà thời thơ ấu.
Có ai từng xa quê những ngày xuân đến mới thấu hiểu hết cảm xúc chơi vơi một mình nơi đất khách, khó tìm người sẻ chia này.
Phóng viên: Phần âm nhạc, giai điệu của bài hát này có gì đặc biệt thưa anh? Anh có thể chia sẻ chặng đường đưa ca khúc “Ngày Xuân” đến với công chúng như thế nào, có gì thuận lợi, khó khăn?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Như tôi nói ở trên, đã có nhiều ca khúc về mùa xuân thành công của các nhạc sĩ đi trước, nên ở ca khúc này, tôi đã nghiên cứu, tìm tòi một cách thể hiện mới, đó là tôi dùng ca trù làm nền nhạc chủ đạo cho “Ngày xuân”. Sự tiếp cận mới lạ này đem đến cho người nghe một khám phá mới, một luồng gió mới, nó vượt ra khỏi khuôn sáo xưa cũ mà ai cũng biết.
Ca trù còn là một thể loại âm nhạc truyền thống cần được gìn giữ và bảo tồn. Qua ca khúc “Ngày xuân”, người nghe không chỉ được biết đến một mùa xuân muôn hoa đua nở rộn ràng, mà còn biết đến một thể loại âm nhạc thính phòng rất thông dụng của nước Việt xưa mà hiện nay đã được Unesco công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại.
Và điều độc giả ít biết đến, chính quê hương tôi - làng Cổ Đạm, Nghi Xuân, Hà Tĩnh là cái nôi của ca trù Việt Nam. Tôi viết ca khúc này dựa trên hồn phách của âm nhạc Việt từ ngàn đời nay.
Phóng viên: Được biết, ngoài ca khúc “Ngày Xuân”, nhạc sỹ Trần Văn Cường còn có nhiều ca khúc khác về đề tài mùa xuân. Anh có thể chia sẻ thêm với độc giả?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Tôi có khá nhiều ca khúc về mùa xuân như “Ngày xuân thương nhớ mẹ cha”, “Nhớ xuân quê”: ca khúc này viết về nỗi nhớ của tôi với cha mẹ, với quê hương khi mỗi mùa xuân đến tôi ở nơi đất khách quê người không về vui tết cùng gia đình.
Hoặc những ca khúc “Khúc xuân về”, “Sài Gòn đón xuân”…: những ca khúc này viết về sự sôi động của những mùa xuân mới hôm nay. Ở đó muôn hoa đua nở khoe sắc rộn ràng đón chào mùa xuân, như chính cái rộn ràng của mùa xuân phương Nam vậy.
Phóng viên: Khi nhắc đến Nhạc sỹ Trần Văn Cường, các bạn yêu nhạc đánh giá rất cao. Vậy, anh có thể chia sẻ cho tới thời điểm này đã sáng tác được bao nhiêu ca khúc rồi?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Tôi sáng tác cũng đã khá lâu, nhưng chưa có thời gian quảng bá tác phẩm nên mọi người ít biết đến.
Gần 5 năm trở lại đây, tôi bắt đầu thu âm, thu hình những ca khúc của mình do các ca nghệ sĩ trong nước thể hiện.
Những ca khúc của tôi sau khi đăng tải lên kênh youtube đều được đông đảo khán giả đón nhận và khen ngợi, bởi sự gần gũi, chân tình và đi sâu vào lòng người. Có những video sau khi đăng tải có mấy chục ngàn lượt xem.
Hiện tại tôi có hơn 130 ca khúc về nhiều đề tài và thể loại âm nhạc.
Phóng viên: Được biết, hiện nay anh vẫn rất bận rộn với công việc kinh doanh như quản lý nhà hàng, khách sạn, kinh doanh bất động sản…, vậy anh sắp xếp thời gian nào để sáng tác và giới thiệu đến công chúng những ca khúc của mình?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Người nghệ sĩ không cố định thời gian sáng tác của mình bao giờ. Đôi khi đang đi trên đường, nảy ra một ý tưởng, một nốt nhạc là tôi phải dừng lại ghi chú ngay. Đôi khi đang bộn bề với công việc kinh doanh nhưng có ý nhập vào là tôi quay ra sáng tác. Những điều đó đến bất chợt, chỉ cần có thể nắm bắt là tôi dừng việc khác cho sáng tác.
Mỗi ca khúc được viết ra là tâm huyết tôi dành cả tháng trời, đôi khi cả năm, đôi khi là cả đời tâm huyết của mình. Điều đó mới thật quý giá và đáng trân trọng.
Phóng viên: Dự định của anh trong năm Quý Mão như thế nào thưa nhạc sỹ Trần Văn Cường?
Nhạc sỹ Trần Văn Cường:
Năm nay tôi vẫn có những đề tài dự định như viết về Bác Hồ, viết về những chiến sĩ hải quân… Và có những ca khúc sẽ đột nhiên đến mà tôi chưa thể dự tính được.
Tôi vẫn sáng tác, vẫn vui chơi, vẫn làm việc như bao năm nay tôi vẫn thế.
Phóng viên: Hơn 40 năm bôn ba xa quê, trải qua biết bao nhiêu thăng trầm trong cuộc đời, lúc kiên cường trong hai cuộc chiến tranh biên giới, chứng kiến sự sống và cái chết chỉ cách nhau trong gang tấc; lúc lại gồng mình, lăn lộn với những thăng trầm trên thương trường khốc liệt… nhưng cựu chiến binh, doanh nhân, nhạc sỹ Trần Văn Cường (đến từ TP Hồ Chí Minh) luôn cảm nhận rõ những giá trị của cuộc sống đem lại. Anh luôn sống lạc quan, trân quý tình đồng đội, tình yêu quê hương đất nước và một lòng trung kiên với Đảng, với nhân dân. Tinh thần và vốn sống đáng quý ấy được anh gửi gắm qua những áng thơ ca nhân văn đầy trữ tình, trở thành những lời răn dạy, lời nhắn nhủ đi vào lòng bao thế hệ trẻ hôm nay. Xin trân trọng cảm ơn nhạc sỹ và chúc anh luôn mạnh khỏe để tiếp tục sáng tác nhiều ca khúc hay, ý nghĩa, góp phần làm giàu đời sống tinh thần cho công chúng.
Mai Thảo thực hiện