Hà Nội, những ngày tháng 5, theo chân hành trình của những “dũng sĩ diệt rác”, những tình nguyện viên vì một Hà Nội xanh “đội nắng” dầm mình dưới nước đen ngòm dọn rác trên các con sông, kênh, mương ô nhiễm nghiêm trọng trên địa bàn Hà Nội, chúng tôi không khỏi khâm phục.

Hình ảnh đầu tiên chúng tôi bắt gặp dưới lòng sông Pheo (chảy qua phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) đen kịt là các bạn trẻ trong trang phục quần áo bảo hộ lọt thỏm giữa những khối phế thải lớn đang kiên trì, cặm cụi vớt từng tảng bèo, từng cái bàn, ban thờ mục ruỗng, cùng những kim tiêm, con dao hoen gỉ, xác chết động vật phân hủy trôi nổi… lên ven sông.

Sau buổi lao động hăng say, miệt mài, “thành quả” của nhóm Hà Nội Xanh là hàng trăm bao rác lớn được đưa lên bờ, chờ chuyển đến địa điểm tập kết.

Chia sẻ với chúng tôi, Nguyễn Tiến Huy (sinh năm 1995), Trưởng nhóm thanh niên tình nguyện Hà Nội Xanh chia sẻ: Là một người con sinh sống và làm việc tại Hà Nội 7 - 8 năm nay, tôi có thể ghi nhớ hết tên các con sông bị ô nhiễm trên địa bàn. Tôi luôn đau đáu cống hiến sức mình giúp hồi sinh những con sông.

Thế nên, cuối năm 2022, anh Huy đã thành lập một nhóm thanh niên tình nguyện “Hà Nội Xanh”, ban đầu chỉ có một vài thành viên, quyết tâm “hồi sinh” những con sông ô nhiễm tại Hà Nội với mục tiêu hàng tuần đi dọn sạch rác trên các con kênh, sông, mương. Sau 3 - 4 buổi dọn rác, anh cùng các thành viên bắt đầu quay video đăng tải lên TikTok.

Rất nhanh chóng, những buổi dọn rác tại các con kênh, sông, mương đen kịt do người dân thải ra của nhóm Hà Nội Xanh được nhiều người dùng Tiktok và Facebook  lan tỏa mạnh mẽ.

Chính tinh thần “Đâu cần thanh niên có, đâu khó có thanh niên” của nhóm Hà Nội Xanh đã truyền cảm hứng cho cộng đồng, để ngày càng nhiều người tham gia dự án vớt rác khắp các con sông, kênh, mương ô nhiễm trên địa bàn Hà Nội. Đặc biệt, thu hút nhất là các bạn trẻ học sinh, sinh viên, ngoài ra còn có nhiều người đã đi làm và đã lập gia đình.

Nguyễn Quang Huy (sinh năm 1997, ở Thạch Thất, Hà Nội), một thành viên của nhóm chia sẻ: “Em biết đến nhóm Hà Nội Xanh qua một video từ mạng Tiktok, thật sự quá khâm phục và ngưỡng mộ các bạn. Chính nhóm Hà Nội Xanh đã truyền cho em một thông điệp mạnh mẽ, thay đổi thói quen của mình và nhất định em phải đăng ký tham gia hoạt động ý nghĩa này. Đến nay, em đã tham gia được 2 tháng.

“Em nghĩ, với tinh thần, nhiệt huyết của tuổi trẻ, chúng em nên cống hiến, góp chút công sức để lan tỏa thông điệp với cộng đồng bảo vệ, giữ gìn môi trường. Quanh khu vực Hà Nội, còn nhiều con kênh, mương, sông tắc nghẽn rác đang chờ nhóm trẻ chúng em”, Quang Huy chia sẻ.

Tuy không phải lội xuống sông, kênh, mương như những thành viên khác, nhưng cô gái Bùi Bích Phương (sinh năm 1998), thành viên nhóm lại làm nhiệm vụ đặc biệt hơn là “livestream” (phát trực tiếp) lên mạng xã hội về hoạt động dọn rác của nhóm để lan tỏa những điều tích cực trong xã hội, lan tỏa những hành động đẹp tới cộng đồng để người dân không vứt rác bừa bãi.

Bích Phương cho biết: Mỗi buổi livestream, có đến hàng nghìn người xem, trong đó, 80% người xem ủng hộ, không ngớt dành lời khen ngợi cho nhóm, nhiều câu hỏi được gửi đến nhóm khiến cô gái trẻ phải tác nghiệp không ngừng nghỉ. “Khi livestream nhóm Hà Nội Xanh dọn rác, nhiều người e ngại “sao lại dành thời gian đi dọn rác” nhưng em muốn lan tỏa thông điệp này đến cộng đồng rằng “Hãy cứ cho đi và đừng mong nhận lại, sống hết mình cho cuộc đời và về sau”, cô gái Bùi Bích Phương chia sẻ.

Trải qua 1 năm hoạt động, đến nay, nhóm đã có gần 400 thành viên, xử lý dọn sạch, làm sạch những con kênh, mương, sông bị ô nhiễm ở gần 60 điểm như dọc sông Tô Lịch, kênh La Khê, Linh Đàm, Thanh Oai, cầu Chùa Ngòi, Tây Tựu, sông Nhuệ, sông Pheo… với hàng nghìn túi rác.

Trước mỗi buổi dọn rác, Trưởng nhóm Tiến Huy cùng Phó nhóm Lê Minh Hiếu (quê Hà Nam) sẽ trực tiếp lội xuống nước khảo sát địa hình, số lượng rác rồi lên kế hoạch, phân chia khu vực. Công việc của một buổi kéo dài 4 - 5 tiếng, khá vất vả. Đến nay, vẫn có rất nhiều người tiếp tục đồng hành, đó là niềm vui và sự động viên để Tiến Huy tiếp tục duy trì.

Cảm kích với tình yêu của các tình nguyện viên nhóm Hà Nội Xanh dành cho Thủ đô, anh Đặng Đình Mạnh (Mạnh cá lăng), một người yêu ẩm thực ở Hà Nội trước đó đã tự bỏ kinh phí, vào bếp nấu hàng nghìn suất ăn tiếp sức cho các y, bác sĩ trên tuyến đầu chống dịch Covid-19. Nay anh tiếp tục lan tỏa tinh thần ấy, nấu những suất ăn ngon, tiếp sức cho những chàng trai, cô gái nhóm Hà Nội Xanh.

Anh Mạnh chia sẻ, khi nhìn thấy nhóm Hà Nội Xanh dọn rác, anh rất ấn tượng, cảm kích và nghĩ sẽ làm điều gì đó để tiếp sức, động viên các bạn. Nên có những hôm, anh đến điểm dọn rác, động viên các bạn bằng tinh thần, xuống sông, mương làm cùng các bạn để cảm nhận được việc làm ý nghĩa của các bạn.

“Nếu như không có một tình yêu thực sự, không có sự nhiệt huyết của tuổi trẻ, tôi nghĩ, các bạn trẻ không dấn thân, không cống hiến được như vậy. Thật khâm phục các bạn trẻ Hà Nội Xanh. Tôi vẫn nói với các bạn ấy là, các em là dũng sĩ diệt rác. Anh rất ngưỡng mộ, chỉ biết gửi tấm lòng đến những dũng sĩ diệt rác”, anh Mạnh tâm sự.

Thế nên, cứ hôm nào nhóm Hà Nội Xanh ra quân dọn rác, anh tình nguyện chuẩn bị những cốc cháo cá lăng, những suất bún nem cá lăng cùng chút hoa quả để hỗ trợ, động viên các bạn. “Có hôm tôi tự tay nấu những bữa cơm quê với cá kho, cà muối, rau muống luộc để các bạn thấy ấm cúng, cảm giác như là người thân của mình”.

Dù hiện tại kinh tế còn khó khăn nhưng anh Mạnh cho biết, sẽ cố gắng đồng hành hết mức có thể, dài nhất có thể để lan tỏa, chia sẻ những hành động đẹp của nhóm tới cộng đồng. Nhiều hôm, anh đã quay livestream để lan tỏa những hành động đẹp, gửi gắm thông điệp ý nghĩa đến cộng đồng, xã hội cùng chung tay vào cuộc, bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp. Đó mới là điều quan trọng.

“Khi cả xã hội, các tổ chức, đặc biệt người dân cùng vào cuộc thì vấn đề bảo vệ môi trường xanh - sạch - đẹp sẽ được giải quyết”, anh Mạnh chia sẻ.

Dù nhiều người cho rằng, hoạt động của nhóm Hà Nội Xanh như là đem muối bỏ bể vì gom dọn xong qua một vài hôm rác lại xuất hiện. Nhưng những điều đó không làm nản lòng những trái tim thiện nguyện, bởi ít nhiều những hành động trên cũng đã lan tỏa những thông điệp tích cực trong công tác bảo vệ môi trường không chỉ trên địa bàn Thủ đô mà ở nhiều nơi trên cả nước. Nhóm Hà Nội Xanh tin rằng, từ những hành động nhỏ bé sẽ giúp thay đổi dần nhận thức và hành vi của người dân trong việc giữ gìn và bảo vệ môi trường.

Trần Thị Thảo