Đặc biệt, cùng với sự giúp đỡ của các chuyên gia nước ngoài, Viện đã tham gia nghiên cứu phát triển Thủ đô phía Bắc sông Hồng, thiết kế Lăng Bác, quy hoạch quảng trường Ba Đình, quy hoạch các vùng biên giới phía Bắc, vùng Tây Nguyên, quy hoạch tổng thể phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn trên cả nước, thực hiện quy hoạch các vùng sinh thái, vùng đặc thù và quy hoạch xây dựng các tỉnh, thành phố…

 

Tháng 4/2008, VIAP được thành lập trên cơ sở sáp nhập và tổ chức lại Viện Quy hoạch đô thị - Nông thôn và Viện Nghiên cứu kiến trúc quốc gia. Cũng từ dấu mốc quan trọng này, VIAP đã khẳng định thế mạnh nổi trội của mình trên cả hai lĩnh vực quan trọng của ngành Xây dựng là Kiến trúc và Quy hoạch.

 

Theo yêu cầu của Bộ Xây dựng, Viện đã tham gia nhiều hơn trong công tác biên soạn các Luật, Nghị định, các quy chuẩn, tiêu chuẩn góp phần quan trọng trong việc đổi mới quy trình, thủ tục và quản ký kiến trúc, quy hoạch xây dựng.

 

Đến nay, VIAP đã chủ trì khoảng 300 đồ án quy hoạch các loại. Đặc biệt, với vai trò là đầu mối chính của Việt Nam, VIAP phối hợp với Liên danh tư vấn quốc tế PPJ nghiên cứu lập đồ án Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Cũng trong thời gian này, VIAP còn chủ trì hàng loạt các nhiệm vụ mang tính thời sự như: Nghiên cứu đề án mô hình quy hoạch nông thôn mới; triển khai chương trình sử dụng năng lượng, tài nguyên tiết kiệm và hiệu quả trong lĩnh vực kiến trúc,  triển khai các dự án thí điểm ứng phó với biến đổi khí hậu toàn cầu; đề án Định hướng quy hoạch các trường cao đẳng, đại học vùng Hà Nội và vùng Thành phố Hồ Chí Minh, hệ thống các khu công nghiệp và y tế tại Thủ đô…

 

Phát biểu tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho biết, một trong những nhiệm vụ quan trọng của VIAP là thực hiện những đồ án quy hoạch phục vụ nhiệm vụ chính trị do Chính phủ và Bộ giao cũng như nghiên cứu để tiếp tục điều chỉnh và xây dựng mới nhiều tiêu chuẩn, quy chuẩn... Trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, VIAP nghiên cứu kiến trúc cần giữ được bản sắc kiến trúc Việt Nam, nhưng vẫn tiếp thu những giá trị khoa học tiên tiến của thời đại nhằm giúp cho đô thị Việt Nam phát triển bền vững, phù hợp với các điều kiện mới như ứng phó với thảm họa thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu và có những đô thị xanh...

 

Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng cũng yêu cầu VIAP tập trung làm tốt công tác dịch vụ, đặc biệt là dịch vụ tư vấn quy hoạch, kiến trúc, thiết kế đô thị, lập các dự án thiết kế, trong đó cần quan tâm nâng cao chất lượng những công trình kiến trúc để tạo nên một diện mạo mới cho các đô thị.

 

Để làm được điều đó, VIAP cần nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ viên chức, đổi mới phương pháp quản lý cũng như xây dựng cơ chế vận hành phù hợp để hoạt động của Viện có hiệu quả.