Thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới và Phong trào thi đua “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới” giai đoạn 2011 - 2020, tỉnh Đồng Tháp xác định là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, khuyến khích người dân đổi mới sản xuất, chung sức cùng chính quyền xây dựng các tiêu chí nông thôn mới tại địa phương. Giai đoạn 2011 - 2015, UBND tỉnh triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới trên phạm vi toàn tỉnh, phấn đấu xây dựng số xã đạt tiêu chuẩn nông thôn: Đến năm 2015 đạt 30/119 xã (25,2%), năm 2020 xây dựng 60/119 xã, đạt 50,4%.
Tuy nhiên, thời gian đầu triển khai thực hiện tỉnh có những khó khăn trong việc xác định mục tiêu, cách thức triển khai thực hiện. Đời sống người dân còn khó khăn, tính tự giác, chủ động, hợp tác của người dân chưa phát huy, vẫn còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự hỗ trợ của Nhà nước. Hạ tầng kinh tế - xã hội vùng nông thôn thấp gây áp lực lớn cho các địa phương trong việc huy động nguồn lực để đầu tư xây dựng theo chuẩn nông thôn mới. Việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế và đổi mới cách thức sản xuất trong nông nghiệp chuyển biến chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển sản xuất hàng hóa. Tính “liên kết” trong chuỗi giá trị hàng hóa nông sản chưa thật sự bền vững. Sức cạnh tranh chưa cao và luôn chịu ảnh hưởng tác động của thị trường chung. Tình hình hoạt động của các loại tội phạm về trật tự xã hội vẫn còn xảy ra ở mức cao. Môi trường nông thôn tồn tại nhiều bất cập, vệ sinh, cảnh quan môi trường chưa được quan tâm.
 
Sản xuất nông nghiệp là nền tảng góp phần xây dựng NTM ở Đồng Tháp.
Trước thực trạng trên, để huy động mọi nguồn lực, vận động các tầng lớp nhân dân tham gia xây dựng phong trào thi đua với mục tiêu phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu xây dựng nông thôn mới theo Nghị quyết của Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân tỉnh giai đoạn 2016 - 2020. Các địa phương đã tổ chức tuyên truyền nâng cao nhận thức về phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới trên các phương tiện thông tin truyền thông, trên trang điện tử nông thôn mới của tỉnh; tổ chức Hội thi về xây dựng nông thôn mới; tuyên truyền, lồng ghép với các phong trào, mô hình do Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội phát động... Từ đó, phong trào thi đua đã lan tỏa rộng khắp đến từng hộ gia đình nông thôn. Hầu hết cán bộ, công chức và người dân hiêu rõ mục đích, ý nghĩa, quyền lợi và trách nhiệm trong tham gia xây dựng nông thôn mới; ý thức tự lực, hợp tác của người dân, cộng đồng dân cư ngày càng nâng cao. Giai đoạn 2010 - 2019, toàn tỉnh đã nâng cấp, sửa chữa hơn 1.657 km đường giao thông nông thôn, 1.113 cây cầu; sửa chữa, xây mới 6.711 căn nhà, 214,79 km đường có điện thắp sáng, tham gia 721.769 ngày công, hiến 2.588.462 m2 đất ... góp phần hoàn thiện các tiêu chí nông thôn mới với tổng giá trị hơn 1.559,201 tỷ đồng.
Phong trào thi đua chung sức xây dựng nông thôn mới luôn được cấp uỷ, chính quyền và các tổ chức chính trị - xã hội địa phương tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện và sự đồng thuận, tham gia tích cực của nhân dân; cùng với sự phối hợp chặt chẽ, kịp thời của các ban, ngành, các tổ chức chính trị - xã hội và các địa phương. Từ đó, phong trào thi đua đã đạt được những kết quả khả quan. Nhiều địa phương có tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới cao như: Thành phố Cao Lãnh 7/7 xã (100%), thị xã Hồng Ngự 04/04 xã (100%), huyện Tháp Mười 09/12 xã (75%), huyện Cao Lãnh 09/17 xã (53%); đặc biệt, thành phố Sa Đéc được Thủ tướng Chính phủ công nhận đơn vị hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2016.
586/586 ấp được công nhận ấp văn hóa nông thôn mới, đạt 100%. Số xã được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới: Toàn tỉnh có 55/119 xã (tăng 28 xã so năm 2015), chiếm 46,21%; 03 xã đạt 19/19 tiêu chí (An Phước, Phú Long và An Nhơn); 14 xã đạt từ 16 - 18 tiêu chí; 43 xã đạt từ 13 - 15 tiêu chí và 04 xã đạt 12 tiêu chí. Số tiêu chí bình quân/xã: 16,49 tiêu chí (tăng 2,33 tiêu chí so giai đoạn 2010 - 2015), đạt 97% so chỉ tiêu kế hoạch (17 tiêu chí/xã đến năm 2020), không còn xã dưới 12 tiêu chí. Đến cuối năm 2019, hoàn thành chỉ tiêu không còn xã dưới 13 tiêu chí. Số đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới: 01/12 đơn vị (thành phố Sa Đéc),có 02 đơn vị huyện đủ điều kiện hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới (thành phố Cao Lãnh, thị xã Hồng Ngự). Cuối năm 2019, có thêm 12 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 02 đơn vị hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới và 01 huyện đạt chuẩn nông thôn mới, đảm bảo hoàn thành và vượt so kế hoạch giai đoạn 2016 - 2020 đề ra.
Tỉnh Đồng Tháp có cách làm hay, sáng tạo, huy động nguồn lực xã hội hóa, phát huy sáng kiến và đề xuất những chính sách xây dựng nông thôn mới. Mô hình tổ giám sát cộng đồng đối với tất cả công trình cơ sở hạ tầng nông thôn; cộng đồng dân cư bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan xanh - sạch - đẹp; cộng đồng dân cư sản xuất nông nghiệp theo hướng VietGAP gắn với liên kết tiêu thụ nông sản; mô hình nhà nước hỗ trợ vật tư, người dân đóng góp ngày công lao động… Từ nguồn vốn tỉnh hỗ trợ, có 26 công trình được hỗ trợ thực hiện tại 25 xã với tổng kinh phí được UBND tỉnh hỗ trợ 12,253 tỷ đồng; trong đó, vốn dân đóng góp 6,314 tỷ đồng (tiền mặt, hiến đất, vật kiến trúc, cây xanh, ngày công lao động),chiếm 51,53%.
Mô hình “Hội quán” đã thành lập được với 80 “Hội quán”, 3.631 thành viên là người dân tham gia hoạt động, gắn với từng ngành hàng đặc trưng của địa phương. Thông qua mô hình đã góp phần phát triển kinh tế, phát huy tính tự quản cộng đồng, tính chủ động, sáng tạo, cách làm hay trong sản xuất; đã có 15 Hội quán phát triển thành 14 hợp tác xã góp phần hoàn thành tiêu chí 13 về tổ chức sản xuất trong xây dựng nông thôn mới. Mô hình Sổ tay hộ gia đình thi đua “Chung sức xây dựng nông thôn mới” với phương châm “đi từng ngõ, gõ cửa từng nhà”. Mô hình đã được nhân rộng trên tất cả các xã, nội dung bao gồm chung sức xây dựng nông thôn mới theo tiêu chí hiện nay và cả tiêu chí nông thôn mới nâng cao.
Việc chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác sơ kết, tổ chức biểu dương, tuyên truyền về việc thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW, Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị và tuyên truyền về điển hình tiên tiến trong học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh gắn với nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới luôn được quan tâm thực hiện. Hằng năm, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đều thực hiện việc sơ kết Chỉ thị 05-CT/TW để đánh giá kết quả đạt được, chỉ ra những tồn tại, hạn chế, tìm nguyên nhân và đề ra nhiệm vụ trọng tâm cần thực hiện gắn với biểu dương các điển hình tiên tiến. 
Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh, góp phần nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân về ý nghĩa, nhiệm vụ, mục tiêu của Chương trình xây dựng nông thôn mới. Các phong trào thi đua như: “Dân vận khéo trong xây dựng nông thôn mới”; “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” gắn với xây dựng nông thôn mới; “Nông dân thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi, giảm nghèo bền vững”; “Tuổi trẻ chung tay xây dựng nông thôn mới”... được phát động rộng khắp; việc ký kết giao ước thi đua tham gia xây dựng nông thôn mới được tổ chức từ các cơ quan, đơn vị đến địa phương.
Với kết quả đạt được trong giai đoạn 2011 - 2019, UBND tỉnh tặng Cờ thi đua cho 03 huyện và 03 xã được; tặng Bằng khen UBND Tỉnh cho 03 huyện và 57 xã; tặng Bằng khen UBND tỉnh cho 113 tập thể và 313 cá nhân.
Những kết quả đạt được trong phong trào xây dựng nông thôn mới, đã góp phần to lớn đưa Đồng Tháp trở thành địa phương dẫn đầu cả nước thực hiện thành công tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao đời sống cho người nông dân, mang lại bộ mặt nông thôn Việt Nam mới, hiện đại.
                                                                                                                                                             Ngọc Anh