Năm 2011 khép lại với bao lo toan còn bộn bề phía trước nhưng là năm bận rộn, nhiều niềm vui của nông dân ở vùng trũng Ứng Hòa với các mô hình chuyển đổi đang cho hiệu quả.
Đường làng ngõ xóm tại xã Đồng Tân (huyện Ứng Hòa) đã được nâng cấp, cải tạo thuận lợi cho việc đi lại của người dân.
Bức họa đồng quê
Chúng tôi đến Ứng Hòa đúng lúc người nông dân đồng trũng đang thu hoạch cá trên đầm thuộc khu đất chuyển đổi. Có lội nước thăm những cánh đồng trũng mới thực sự ngỡ ngàng trước sự đổi thay nhanh chóng của vùng đất vốn được coi là "túi nước" của cả Khu Cháy trước đây. Đất hai lúa kém hiệu quả đã thành các khu ao nuôi cá được quy hoạch, đắp bờ vuông vức như đan vào nhau. Những hàng cây ăn quả trồng đều tăm tắp trên bờ cùng chuồng trại chăn nuôi lợn, gia cầm đang cho thu hoạch. Mức đầu tư để cải tạo đồng ruộng không dừng lại ở 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng/ha như trước đây mà đã lên tới cả tỷ đồng/ha. Các bờ ao nuôi cá được các hộ kè bê tông, thậm chí đổ bê tông từ đáy ao lên tận thành bờ. Trong khi các khu chuyển đổi cũ của thôn Thanh Hội rộn rã vào mùa thu hoạch thì trên khắp các cánh đồng của thôn Dương Liễu, người dân đang hối hả đổ bê tông, ke bờ đắp đập tạo khu chuyển đổi mới. Một nông dân cho biết: Để có diện mạo đó hôm nay là bao công sức của chính quyền và nhân dân dồn điền đổi thửa và cải tạo đồng ruộng. Với diện tích đất canh tác hơn 400ha, mảnh đất có lịch sử lâu đời "chiêm khê, mùa thối", luôn nghèo và thiếu thốn giờ đã lùi vào quá khứ khi 100% diện tích của xã đã hoàn thành dồn điền đổi thửa từ năm 2004. Đến nay đã có trên 50% diện tích trồng lúa kém hiệu quả chuyển sang sản xuất đa canh, trên 100ha được trồng lúa hàng hóa chất lượng cao đã giúp người dân nâng cao giá trị đất canh tác lên nhiều lần. Năm 2011, sản lượng cá chỉ riêng xã Trung Tú đã đạt trên 300 tấn, dự kiến năm 2012 đạt trên 500 tấn, hiệu quả kinh tế gấp 5-6 lần so với trước, đó còn chưa kể nguồn thu từ chăn nuôi lợn, gia cầm.
Đa dạng cây trồng hiệu quả
Chỉ riêng một năm qua, với những cơ chế, giải pháp, chính sách nhằm giảm gánh nặng đóng góp, khuyến khích phát triển nông nghiệp do TP và huyện ban hành, nông dân nơi đây đã và đang làm giàu ngay trên mảnh ruộng của mình. Đường từ làng ra đồng ở hầu hết các xã Khu Cháy như Trung Tú, Phương Tú, Đồng Tân… đã được đổ bê tông tiện cho sản xuất và lưu thông sản phẩm, không còn lồi lõm sống trâu, trơn trượt. Nhiều trạm bơm tưới, tiêu hiện đại, công suất lớn đã được xây dựng. Giờ thì mương máng dọc ngang, nước được máy bơm hút lên đổ vào máng nổi, theo kênh dẫn chảy vào tận ruộng cho mỗi gia đình dù thủy lợi phí đã được miễn hoàn toàn.
Nước đủ, cây giống cho nông nghiệp cũng không đơn thuần chỉ là Khang dân, Q5… Vẫn là lúa, nhưng giờ là giống lúa lai, lúa chất lượng cao có ưu thế vượt trội về năng suất và giá trị kinh tế đã được đưa vào đồng đất Ứng Hòa, bước đầu cho hiệu quả. Năng suất tăng lên, gạo ngon góp phần cải thiện bữa ăn, nâng cao chất lượng và giá trị kinh tế. Ngoài hơn 1.500ha lúa hàng hóa chất lượng cao, toàn huyện còn có tới gần 1.000ha rau màu với các giống đa dạng như bí xanh, ớt xuất khẩu, cà rốt, ngô "lười"… Một sào đất làm vụ đông cho thu hoạch tiền triệu không còn là chuyện khó tìm ở các xã ven Đáy. Thời gian cây sinh trưởng ngắn, chống chịu tốt với thời tiết và sâu bệnh, năng suất lại tăng vượt khi hầu hết nông dân dùng thế hệ hạt F1 để gieo trồng. Dẫu vẫn còn đó những vất vả của nghề nông, nhưng nông nghiệp đã dần được cơ giới hóa. Máy cày, máy tuốt lúa thay cho con trâu, trục đá một thời. Tỷ lệ làm đất bằng máy của Ứng Hòa đã đạt tới trên 90%, khâu tuốt lúa đã 100% bằng máy. Đây đó, xuất hiện nhiều chiếc máy gặt, tuốt liên hoàn, thu hoạch nhanh, giảm chi phí cho sản xuất. Có thể nói những người nông dân đang làm nên một diện mạo mới trên vùng đất trũng Ứng Hòa.