Đây là điều kiện thuận lợi để phát triển ngành nghề du lịch, dịch vụ, tạo việc làm, nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống cho người dân và phát triển kinh tế địa phương. Hàng năm có hàng nghìn khách du lịch trong và ngoài nước đến tham quan Khu di tích lịch sử văn hóa Cố đô Hoa Lư. Ước tính lĩnh vực du lịch, dịch vụ chiếm 80% cơ cấu kinh tế của xã, thu nhập của người dân đạt 31 triệu đồng/người/năm và hộ nghèo còn 2,73%. Trên mảnh đất giàu truyền thống Trường Yên là những con người rất mực cần cù lao động, cùng với sự phát triển của kinh tế xã hội với thu nhập về dịch vụ du lịch cao hơn nhiều so với nghề nông và ngày càng mở rộng. Tuy nhiên vẫn có những người dân vẫn yêu ruộng đồng, vẫn gắn bó với nghề nông, trong đó có bà Nguyễn Thị Tương, mạnh dạn đưa máy móc vào sản xuất để cơ giới hóa nông nghiệp, làm giàu từ cây lúa. 

Do yêu ruộng đồng, yêu cây lúa, bà đã thuê lại 5ha chân mạ của hợp tác xã nơi mà người dân không muốn cấy để tiếp tục gieo trồng, mang lại những mùa vàng trên cánh đồng. Mặt khác, thu nhập ngày công từ làm dịch vụ du lịch cao hơn rất nhiều so với làm nông nghiệp, từ đó nếu thuê với ngày công cao thì nông nghiệp không thể mang lại lợi nhuận, đó là quy luật tự nhiên. Để giảm sức người trong sản xuất nông nghiệp, gia đình bà đã đầu tư nhiều loại máy như máy bơm nước, máy làm đất, máy gặt, các công đoạn đều được sử dụng cơ giới nên chi phí cho công lao động được giảm rất nhiều. Bà là người đầu tiên trên địa bàn huyện mạnh dạn mua máy cấy Kobuta có công suất cấy trong 8 tiếng được 1,44 ha để áp dụng mô hình máy cấy sử dụng mạ khay để đưa vào sử dụng từ vụ xuân năm 2015. Những vụ đầu thực hiện, từ khâu gieo mạ khay đến việc cấy bằng máy đều bỡ ngỡ và nhiều khó khăn, bà đều không nản; ban đầu với gieo mạ khay, bà làm thử nghiệm với lượng giống nhỏ, ngâm ủ, gieo thử mạ, rồi hồi hộp không biết mạ có lên đều đẹp không? Kết quả mạ rất đẹp khi thử nghiệm với máy cấy cho kết quả tốt; Khi chạy máy cấy, buổi đầu tiên chưa có kinh nghiệm, cấy ngay sau khi mới bừa lồng, bùn lỏng quá cấy xuống cây mạ dễ bị nổi lại đem máy về đợi bùn lắng xuống rồi mới cấy tiếp,… nhờ những khó khăn, vướng mắc trong quá trình làm cơ giới hóa nông nghiệp, bà rút kinh nghiệm dần dần và từ đó ruộng lúa ngày càng đẹp hơn, nhiều lúa hơn. Nhờ sử dụng máy cấy đã giảm được lượng lớn công lao động, nhờ rút kinh nghiệm và tối ưu hóa các công đoạn bà đã “bắt” máy cấy 1 ngày có thể cấy được 2ha (tương đương với gần 56 sào bắc bộ), trong khi đó nếu cấy theo phương pháp truyền thống thì một ngày một người chỉ cấy được 1 sào lúa, năng xuất khi thu hoạch tăng hơn 10% so với lúa cấy tay. Mô hình cơ giới hóa nông nghiệp của bà được các cơ quan chuyên môn của tỉnh, huyện đánh giá cao; các lãnh đạo xã quan tâm, tổ chức thăm đồng tuyên truyền cho nhiều người dân được biết. Không chỉ đưa cơ giới hóa vào sản xuất, cánh đồng của gia đình bà cũng là cánh đồng điểm để thực hiện các mô hình như mô hình ruộng lúa bờ hoa, hay là mô hình liên kết sản xuất lúa giống, các công ty cung cấp giống và thu mua lúa ngay tại đầu bờ. Thấy được hiệu quả rõ rệt của mô hình, năm 2016 gia đình đầu tư thêm một máy cấy và mở rộng diện tích lên 10 ha, ngoài việc phục vụ sản xuất của gia đình, còn tổ chức làm dịch vụ cho các hộ gia đình trên địa bàn huyện với giá hợp lý. 

Với những kết quả thu được, từ vụ mùa năm 2017, bà tiếp cận với tiến bộ mới và áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất đó là gieo thẳng bằng máy phun hạt trên những diện tích chân đất cao, cho kết quả lúa sinh trưởng và phát triển rất tốt và sử dụng máy cấy đối với chân đất trũng.

Ngoài ra bà và gia đình còn tham gia tích cực vào các phong trào thi đua của địa phương, tuyên truyền vận động bà con hàng ngày thực hiện “Sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ” vì địa bàn thôn nằm ở trung tâm khu du lịch, nên việc bảo vệ cảnh quan, giữ gìn vệ sinh môi trường rất quan trọng và vận động bà con dọn đường làng vào cuối giờ chiều thứ 7 hàng tuần, nhằm tạo sự thân thiện đối với du khách gần xa đến với Trường Yên.

 Minh Vũ