Chương trình mỗi xã một sản phẩm (gọi tắt là OCOP) được Chính phủ phê duyệt tháng 5/2018 nhằm phát triển kinh tế nông thôn. Đến nay, Hà Nội là một trong những địa phương đang dẫn đầu về số lượng sản phẩm OCOP. Đây là giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm giúp Hà Nội thực hiện thành công Chương trình Mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới.
Ngày hội livestream đặc sản OCOP Hà Nội
Với phương châm, Chương trình OCOP là chương trình phát triển kinh tế quan trọng và chủ lực của nhân dân, trong phong trào xây dựng nông thôn mới bền vững; đồng thời, xác định xúc tiến thương mại là then chốt, đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức người dân, sau 3 năm triển khai (2018 - 2020), Chương trình OCOP trên địa bàn thành phố Hà Nội đã có hàng trăm sản phẩm được phân hạng từ 3 – 5 sao. Điều này đã và đang chiếm được niềm tin của người tiêu dùng Thủ đô.
So với các địa phương lân cận, Hà Nội có nhiều lợi thế trong triển khai thực hiện chương trình OCOP. Toàn thành phố có 1.350 làng nghề và làng có nghề, chiếm số lượng làng nghề lớn nhất toàn quốc, hội tụ 47 nghề trong tổng số 52 nghề truyền thống của cả nước, trong đó có 309 làng nghề, làng nghề truyền thống được Ủy ban nhân dân thành phố công nhận. Theo kết quả thống kê, Thành phố có khoảng 7.215 sản phẩm địa phương. Nhiều sản phẩm làng nghề, thủ công mỹ nghệ đã xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Hà Nội có trên 5.000 sản phẩm nông sản thực phẩm đã gắn mã truy xuất nguồn gốc QR Code. Đó chính là lợi thế lớn đối với Hà Nội trong việc đánh giá, phân hạng sản phẩm OCOP.
Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội là một trong những đơn vị đi tiên phong trong việc ứng dụng công nghệ, lựa chọn các đơn vị tư vấn có đủ năng lực đáp ứng được nhu cầu công việc, xây dựng quy trình đánh giá khoa học chuyên nghiệp, công tác tập huấn được tiến hành bài bản và đặc biệt là công tác chỉ đạo sát sao của các cấp chính quyền... Đây cũng là những yếu tố giúp cho công tác đánh giá phân hạng các sản phẩm OCOP được thuận lợi hơn so với các địa phương khác.
Để thúc đẩy việc xuất khẩu các sản phẩm OCOP ra thị trường khu vực và thế giới, thành phố Hà Nội đã giao cho 3 đơn vị gồm: Văn phòng Điều phối nông thôn mới thành phố Hà Nội, Sở Công thương, Trung tâm Xúc tiến đầu tư, thương mại, du lịch thành phố tổ chức nhiều hoạt động quảng bá, giới thiệu sản phẩm nhằm kết nối giao thương các sản phẩm OCOP, sản phẩm tiềm năng tham gia chương trình OCOP vào các hệ thống siêu thị, cửa hàng kinh doanh nông sản thực phẩm an toàn, cửa hàng kinh doanh đồ thủ công mỹ nghệ, điểm giới thiệu và bán sản phẩm OCOP, các sàn giao dịch điện tử, bán hàng online... để người tiêu dùng Thủ đô, trong nước và quốc tế nhận diện thương hiệu và tiêu thụ sản phẩm OCOP.
Hội chợ Nông sản, thực phẩm, sản phẩm OCOP được các ban, ngành của thành phố phối hợp tổ chức vào cuối tháng 11/2020 đã thu hút đông đảo người dân Thủ đô đến tham quan và mua sắm. Hội chợ đã thu hút trên 120 gian hàng của các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh. Các sản phẩm tham gia trưng bày, giới thiệu tại Hội chợ là các sản phẩm OCOP đạt thứ hạng từ 3 sao trở lên.
Năm 2021 trong bối cảnh dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, chuỗi sản xuất và thị trường tiêu thụ nông sản có dấu hiệu bị đình trệ, gây khó khăn cho người nông dân, nhằm thực hiện hiệu quả “mục tiêu kép” vừa phòng, chống dịch bệnh an toàn, bảo vệ sức khỏe nhân dân, vừa phát triển kinh tế - xã hội, Văn phòng Điều phối nông thôn mới thành phố Hà Nội kết hợp cùng một số đơn vị lần đầu tiên tổ chức chương trình “Ngày hội livestream đặc sản OCOP Hà Nội”. Tại sự kiện này đã có 10 chủ thể là các hộ sản xuất, doanh nghiệp, hợp tác xã tiêu biểu với hơn 60 sản phẩm OCOP đạt tiêu chuẩn “Ba sạch, bốn sao” tham gia livestream giới thiệu, quảng bá sản phẩm. Tại sự kiện, các chủ thể sản xuất, kinh doanh nông sản đã trực tiếp giới thiệu những đặc sản OCOPđạt tiêu chuẩn “Ba sạch, bốn sao”. Trong đó, các chủ thể đã giới thiệu về quy trình sản xuất, chế biến an toàn, đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm cũng như chia sẻ những câu chuyện văn hóa kết tinh trong từng sản phẩm tới khách hàng, người tiêu dùng qua nền tảng thương mại trực tuyến, mạng xã hội.
Có thể khẳng định, việc phát triển Chương trình OCOP có vai trò rất quan trọng trong việc phát triển kinh tế nông thôn theo hướng phát huy nội lực, gia tăng giá trị, phát triển sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp theo chuỗi giá trị. Đây là một trong những giải pháp quan trọng thành phố Hà Nội thực hiện tốt mục tiêu hỗ trợ phát triển sản xuất theo hướng cơ cấu lại ngành nông nghiệp, thúc đẩy các sản phẩm mang lại giá trị kinh tế, nâng cao thu nhập cho người dân.
Vì vậy, trong giai đoạn 2021 - 2025, thành phố Hà Nội tập trung triển khai 3 nhóm giải pháp là: Tiếp tục hỗ trợ phát triển đa dạng hóa sản phẩm thuộc 6 nhóm gắn với quảng bá, giới thiệu và tìm đầu ra cho sản phẩm OCOP; giám sát chặt chất lượng sản phẩm OCOP để bảo đảm uy tín, chất lượng; tiếp tục làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, đào tạo, tập huấn cho chủ thể và cán bộ trực tiếp tham gia triển khai Chương trình OCOP, huy động sự vào cuộc của đông đảo các tầng lớp nhân dân đối với việc thực hiện mục tiêu chung của Chương trình.
Mai Hoa